Spis treści
Jak wyglądają muchy domowe?
Mucha domowa to szkodnik sanitarny, który pierwotnie występował na Bliskim Wschodzie, ale aktualnie zamieszkuje niemal całą planetę, uprzykrzając ludziom życie. Mucha domowa ma krępą budowę, jest szara i ma delikatne, ciemniejsze paski na tułowiu oraz wyraźny, czarny pasek na środku tułowia oraz jedna para skrzydeł (błoniasta i przezroczysta) – druga jest mocno zredukowana i służy muchom do kierowania podczas lotu.
Charakterystyczne są duże, dobrze widoczne oczy o żółtoczerwonobrunatnej barwie. Zajmują większość głowy i złożone są z tysięcy soczewek, które pozwalają muchom odróżniać kolory i zapewniają pole widzenia 360 stopni. Dodatkowo przetwarzają aż 300 klatek na sekundę, podczas gdy ludzkie oko może przetwarzać tylko 24 klatki na sekundę. To m.in. dlatego tak ciężko „zaskoczyć” i zabić muchę. Na głowie znajdują się również trójczłonowe czułki i narząd gębowy typu liżącego.
Owady te posiadają 3 pary odnóży, które zakończone są stopami z ostrymi pazurkami i lepkimi podkładkami. To właśnie dzięki nim muchy mogą chodzić praktycznie po każdej powierzchni – ścianach, sufitach, czy nawet pionowym szkle. Muchy są stosunkowo małymi owadami: samiec ma od 6 do 6,5 mm, a samica od 5,5 do 7,5 mm długości.
Co jedzą muchy? Skąd przylatują?
Muchy żywią się przede wszystkim tym, co odstręcza ludzi, a więc gnijącym i nadpsutym jedzeniem, padliną i odchodami. Przyciąga je więc zapach psującego się jedzenia, a także słodkich substancji np. rozlanego napoju, czy przejrzałych owoców. Jak wcześniej wspomniano, muchy posiadają aparat liżąco-ssący, więc nie gryzą pokarmów, tylko je piją. Mucha domowa w sprzyjających warunkach może żyć około 2 miesiące, ale średnia długość życia wynosi jedynie 2 tygodnie. Wyjątek stanowi pokolenie jesienne, które, hibernując, jest w stanie przetrwać całą zimą.
Cykl życiowy muchy
Wraz ze wzrostem temperatury (powyżej 20 stopni C) muchy budzą się do życia i rozpoczynają swój cykl życiowy:
- samica wyszukuje optymalne miejsce do złożenia jaj: gnojówka, składowiska śmieci, padlina, kompost, czy resztki kuchenne, więc wszędzie tam, gdzie znajduje się rozkładająca się materia organiczna;
- samica składa jaja (w ciągu życia jest w stanie złożyć 600 jaj, a jednorazowo do 100 sztuk);
- po 24 – 48 godzinach wykluwają się larwy zwane czerwiami;
- larwy żywią się sfermentowaną materią organiczną w miejscu, w którym zostały złożone jaja;
- w zależności od temperatury larwy przekształcają się w dorosłe osobniki w ciągu kilku dni do kilkunastu tygodni. Przy 25 stopniach C cały cykl życiowy od złożenia jaja do postaci dorosłej trwa 2 tygodnie;
- na czas przepoczwarzenia się larwy wędrują do suchych miejsc;
- poczwarki much zamknięte są w wytworzonych, brązowych i nieruchomych bobówkach;
- w ciągu kilku dni z bobówki wylatuje dorosły osobnik;
- po 4 – 5 dniach od przepoczwarzenia muchy zdolne są do składania jaj.
Czy muchy są niebezpieczne dla ludzi?
Muchy nie gryzą, więc nie stanowią bezpośredniego zagrożenia dla człowieka. Jednak upodobania żywieniowe much nie tylko wywołują obrzydzenie, ale też mogą być groźne dla człowieka. Muchy często siadają na odchodach, padlinie i zepsutej żywności, które zawierają ogromne ilości bakterii. To oznacza, że owady, siadając na kolejnych produktach, mogą przenosić niebezpieczne zarazki, co może spowodować zagrożenie zdrowotne. Wystarczy, że mucha na chwilę usiądzie na żywności, a produkty, które chcemy zjeść, mogą zostać skażone.
Największym zagrożeniem w przypadku much są przenoszone bakterie Salmonelli i E. coli, gdyż one najczęściej i najłatwiej są przenoszone przez te owady. Jednak muchy mogą przenosić też dużo groźniejsze choroby np.: tyfus, gruźlicę, czerwonkę, czy dur brzuszny. Dlatego tak ważne jest, aby nie dopuszczać do obecności much w domu, a jeśli już się pojawią, to je skutecznie zwalczać oraz chować całą żywność, aby nie doszło do skażenia. Równie istotne jest mycie owoców i warzyw bezpośrednio przed spożyciem, zwłaszcza jeśli muchy mają do nich łatwy dostęp.
Jak zapobiegać pojawieniu się much?
Zawsze łatwiej jest zapobiegać, dlatego odpowiednie kroki najlepiej podejmować, zanim problem w ogóle się pojawi. Podstawą jest oczywiście dbanie o porządek w domu. Nadpsuta żywność, długo stojące śmieci, plamy po rozlanych napojach, czy nawet okruszki na kuchennym blacie wabią muchy i zachęcają je do odwiedzin w naszym domu. Dlatego należy regularnie sprzątać, dokładnie myjąc wszystkie powierzchnie. Ważne jest również, aby nie trzymać jedzenia na zewnątrz, tylko chować je do szafek, lodówki i pojemników.
Bardzo skutecznym rozwiązaniem są moskitiery, które można zamontować w oknach, drzwiach balkonowych i przy wyjściu na taras. Jest to szczególnie zalecane w domkach jednorodzinnych i na niższych kondygnacjach bloków, gdyż uniemożliwia owadom (nie tylko muchom) wlatywanie przez otwarte okno. Moskitiery pozwalają praktycznie całkowicie wyeliminować problem latających owadów w domu, a do tego są stosunkowo tanie i można je zamontować samodzielnie, a dodatkowo jest to rozwiązanie na lata.
Jak pozbyć się much z domu?
Dostępnych jest wiele metod, aby pozbyć się much z domu. Najprostszym i najłatwiej dostępnym jest polowanie, czyli packa na muchy lub zwinięta gazeta, którymi można zabić insekty. Niestety po takim zabiegu zazwyczaj zostają na ścianach brzydkie plamy. Można też wykorzystać lepy na muchy, których oferta jest coraz bogatsza, dzięki czemu mogą mieć one różną formę tak, aby nie zaburzały estetyki domu. Zawarte w kleju substancje wabią muchy, które przylepiają się do lepu i giną. Dobrym sposobem są również urządzenia do kontaktu na muchy (elektrofumigatory). Zawierają one środki owadobójcze, które roznoszą się po pomieszczeniu i zabijają muchy. Trzeba jednak używać ich ostrożnie i pamiętać, aby nie stosować ich w pokoju dziecięcym.
Do wyboru są też spraye na muchy ze środkiem owadobójczym oraz trutki na muchy, które mają formę proszku bądź granulatu, służącego do sporządzenia roztworu. Maluje się nim miejsca, na których siadają muchy, a także framugi, parapety lub drzwi. Odstraszają i zabijają muchy, uwalniając mieszkańców od problemu. Na podobnej zasadzie działają opryski na muchy. Trzeba jednak pamiętać, że niektóre środki mogą być szkodliwe dla dzieci i zwierząt domowych, więc należy ich używać rozważnie. Bezpieczniejsze w domach, gdzie są maluchy i zwierzaki będą lampy na muchy UV, które można zamontować na ścianie, suficie lub podłodze. Wabią one muchy, a następnie porażają je prądem.
Jak widać, sposobów na pozbycie się much z domu jest bardzo dużo i każdy może znaleźć metodę najlepszą dla siebie!
Tekst: Redakcja ZielonyOgrodek.pl, G.T., zdjęcie tytułowe: Andrey Armyagov / Adobe Stock
Pelargonie 
Prezenty 
Insekty domowe 
Rośliny doniczkowe 
Domowe nalewki 
Owoce 
Warzywa 
Zioła 
Kaktusy i sukulenty 
