Zbieranie deszczówki – pożyteczny obowiązek
Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami (Prawo wodne), wody opadowej nie traktuje się już jako ścieku i nie można odprowadzać jej do kanalizacji, ani na ulicę – grożą za to kary. Właściwe odprowadzanie deszczówki jest więc obowiązkiem właściciela działki, ponieważ zabroniona jest zmiana stanu wód gruntowych oraz kierunku odprowadzania deszczówki – np. na sąsiednie działki. Można za to wykorzystać wodę z opadów na własne potrzeby, na swojej posesji lub w ogrodzie. Rodzi to potrzebę stworzenia instalacji deszczowej i właściwego gromadzenia i wykorzystania deszczówki.
Nie jest to jednak tylko obowiązek, ale także działanie proekologiczne i ekonomiczne, ponieważ przyczynia się do oszczędzania zasobów wodnych na Ziemi oraz może zmniejszyć wydatki na wodę z wodociągów. Zbieranie wody deszczowej i sprawny system rynien to także zapobieganie pogarszaniu się stanu technicznego budynków wskutek oddziaływania na niego nadmiaru wód opadowych.
Kwestię racjonalnego wykorzystywania wód opadowych promują także lokalne władze samorządowe. W ostatnim czasie uruchomiono różnego rodzaju dofinansowania instalacji systemów zbierania wody deszczowej w zbiornikach nadziemnych czy podziemnych.
Jak zdobyć dofinansowanie do instalacji zbierającej deszczówkę?Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej uruchamia drugą odsłonę programu „Moja Woda”. Wnioski o dotacje do 5 tysięcy złotych na przydomowe instalacje zatrzymujące wody opadowe i roztopowe można składać do wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Wnioski w drugim naborze od dnia 22 marca 2021 r. do programu Moja Woda należy składać do WFOŚiGW w poszczególnych województwach w zależności od lokalizacji inwestycji. |
Wykorzystanie deszczówki w ogrodzie
Choć prawny obowiązek dotyczy głównie właścicieli budynków i posesji, to wszędzie tam, gdzie woda nie musi mieć dobrej jakości sanitarnej, czyli np. przy podlewaniu ogrodu, inwestycja w indywidualnie dobrany system zagospodarowania deszczówki pozwoli zaoszczędzić ogólne zużycie wody. Zebrana woda opadowa może być wykorzystywana do:
- do podlewania roślin ogrodowych,
- czyszczenia tarasów,
- prac porządkowych na podjazdach,
- w garażach,
- do mycia pojazdów jak i narzędzi ogrodniczych.
Coraz częściej zbiorniki z wodą deszczową są łączone za pomocą dobranych instalacji i pomp z automatycznym systemem nawadniającym wykorzystującym np. zraszacze wynurzane.
Nie bez znaczenia jest także fakt, że ma ona temperaturę zbliżoną do otoczenia. Podlewając rośliny w upalne dni unika się tzw. szoku termicznego, jaki może wystąpić w przypadku podlewania wodą o znacznie niższej temperaturze, np. wprost z wodociągu.
Jak magazynować wodę deszczową?
W ogrodach najprostszym sposobem na odprowadzanie i zbieranie wody deszczowej jest gromadzenie jej w zwykłej beczce lub innym, większym pojemniku albo w specjalnych, dostępnych w sprzedaży zbiornikach na deszczówkę. Deszczówkę można zbierać także z dachów, balkonów i tarasów. Obecnie spotyka się już także specjalne instalacje pozwalające na używanie wody deszczowej nie tylko do podlewania roślin w ogrodzie, ale także do spłukiwania toalety.
Wybór pojemników na deszczówkę
Zbiorniki powinny być przede wszystkim wykonane z solidnego materiału (np. tworzywa sztucznego) i ustawione w miejscach, gdzie nie będą się nadmiernie nagrzewać. Ważne jest, by zbiorniki nie były przeźroczyste – dostęp światła powoduje bowiem rozwój i osadzanie się glonów. Należy także pamiętać, aby zbiorniki nie pochodziły z niewidomych źródeł, gdzie służyły wcześniej np. do długotrwałego magazynowania szkodliwych chemikaliów lub innych toksycznych substancji.
Wielkość zbiornika powinna być dostosowana przede wszystkim do powierzchni dachu, z jakiej będzie pozyskiwana woda. Przyjmuje się, że na każde 25 m2 powierzchni dachu, z której zbierana jest deszczówka przypada w przybliżeniu 1 m3 (1000 l) objętości pojemnika. Obecnie dostępne są w sprzedaży różnego rodzaju gotowe zbiorniki:
- naziemne, które można łatwo ustawić lub zainstalować pod rynną – występują najczęściej w czterech wariantach pojemności: 750, 1100, 1500 i 2000 litrów.
- podziemne, które wkopuje się w grunt do wysokości pojemnika i przysypuje warstwą ziemi, aby zaoszczędzić przestrzeń na działce lub w ogrodzie – tego rodzaju zbiorniki zwykle spotyka się w dwóch opcjach pojemności - 2000 i 3000 litrów.
Zazwyczaj istnieje także możliwość łączenia wszystkich zbiorników retencyjnych w ogrodzie w sieć.
W bardziej profesjonalnych systemach, deszczówka spływa z dachu poprzez system rynien i trafia do wspomnianego zbiornika retencyjnego (naziemnego lub podziemnego). W skład takiego systemu zagospodarowania deszczówki wchodzą także filtry, które oczyszczają wodę na drodze jej spływu. Następnie, zebrana woda jest następnie pompowana do miejsca zapotrzebowania (także w gospodarstwach domowych, np. do prania).
O czym warto wiedzieć przy zbieraniu deszczówki?
Warto pamiętać, że najlepsze do przechwytywania wody deszczowej są strome połacie dachowe, szczególnie te pokryte dachówkami – gromadzi się na nich najmniej zanieczyszczeń. Założenie w rynnach specjalnych kratek, zabezpieczy wodę przed większymi zanieczyszczeniami np. przed liśćmi. W przypadku dachów płaskich kłopotem mogą być gromadzące się tam liście oraz inne zbrudzenia i wilgoć, które trzeba po prostu usuwać. Nie należy korzystać z deszczówki spływającej z dachów składających się z płyt azbestowo-cementowych, ponieważ może ona zawierać toksyczne substancje.
Tekst i zdjęcia: Maciej Aleksandrowicz