Nawierzchnia ogrodowa i duże drzewa

Mogłoby się wydawać, że szczytem marzeń większości inwestorów planujących budowę domu jednorodzinnego jest płaska działka o dobrych proporcjach, pozbawiona jakichkolwiek dodatkowych elementów takich jak na przykład duże, stare drzewa. Projektant i inwestor mają wtedy absolutną dowolność, zarówno przy kształtowaniu bryły budynku i jego lokalizacji, projektowaniu zagospodarowania działki jak i oczywiście doboru nawierzchni brukowanych.

Co jednak, jeśli na działce znajdują się drzewa których inwestor (czy to ze względów finansowych,estetycznych czy sentymentalnych) nie chce się pozbyć?

Drzewa w planie nawierzchni ogrodowej:
zamiast sadzić nowe, zadbajmy o już rosnące

Nie powinniśmy się martwić tym, że nasz teren nie jest "idealnie czystą kartką" dla przyszłego projektu. Często okazuje się, że niestandardowe elementy działki można doskonale wykorzystać do wzbogacenia projektu! Należy po prostu dołożyć kilka nowych zasad które muszą zostać uwzględnione przy planowaniu budowy.

Jeśli jest to tylko możliwe, pozostawmy na terenie jak najwięcej roślin i sprawmy, by wytrzymały czas budowy! Warto skonsultować się z projektantem zieleni w celu określenia optymalnych parametrów i ewentualnych szczególnych wymagań które może przed nami postawić posiadany gatunek drzewa. Może tu wchodzić w grę na przykład specjalne nawożenie, które pomoże roślinie przetrwać trudny czas budowy.

Drzewa jak i bruki w ich sąsiedztwie mają pewne wymagania o których warto wiedzieć zarówno przed przystąpieniem do procesu projektowego, jak i wykonawstwa.

Jak postępować z drzewami podczas budowy:
zabezpieczmy przyszłą ozdobę ogrodu

• Stwórzmy bariery
  Pierwszą rzeczą, jest zapewnienie bezpieczeństwa na czas wykonywania robót budowlanych prostą, fizyczną barierą. Podstawą jest tu osłonięcie pnia. Najczęściej używa się do tego osłon z desek powiązanych drutem, które doskonale chronią nawet przed kolizjami z ciężkim sprzętem budowlanym.
  
  
• Ochrońmy system korzeniowy
  W trakcie prac ziemnych może dojść do przesuszenia lub przemarznięcia brył korzeniowych roślin. W praktyce oznacza to, że prace przy korzeniach drzew należy wykonywać możliwie sprawnie i szybko, a odsłonięte korzenie okrywać warstwą torfu i tkaniną jutową.
  
  
• Unikanie składowania materiałów budowlanych przy roślinach
  Nie należy składować pod drzewami materiałów budowlanych. Szczególnie dotyczy to cementu, wapna i gruzu – większość drzew bardzo źle znosi glebę wapienną!
  
  

Jak zaprojektować nawierzchnię ogrodową wśród drzew:
bruk, który pozwoli żyć i rosnąć

Do prawidłowego rozwoju drzewa potrzebują wody (o czym większość z nas pamięta), ale także dostępu powietrza do systemu korzeniowego (o czym z kolei większość zapomina).

• Nawierzchni brukowanej nie należy więc doprowadzać do samego pnia. Najlepiej, jeśli bruk zakończy się w odległości ok. 1 m od pnia. Zapobiegnie to również w przyszłości podnoszeniu nawierzchni przez rozrastający się system korzeniowy. Jeśli jednak konieczne – jest doprowadzenie nawierzchni bliżej pnia – warto rozważyć zastosowanie na tych fragmentach ażurowej kostki (np. Ekostrada, płyt ażurowych lub płyt Meba). 
• Krawędź należy wykończyć jak w każdym innym wypadku – krawężnikiem lub obrzeżem.
• Warto również przewidzieć zastosowanie dodatkowych elementów napowietrzających glebę i doprowadzających wilgoć. Najprostszymi są wkopane w ziemię rękawy jutowe wypełnione keramzytem. 
• Spadki nawierzchni muszą być skierowane w stronę pnia (w żadnym wypadku od niego). 
• Nie powinniśmy również w trakcie prac odcinać grubych korzeni – poza oczywistym osłabieniem rośliny stanowi to również zagrożenie dla jej stabilności – a więc pośrednio dla naszego bezpieczeństwa.
  
  

Zmiana poziomu gruntu przy drzewie

Jest to rzecz bardzo skomplikowana. Raczej unikajmy tego zabiegu w bezpośrednim sąsiedztwie pnia. Jeśli jednak jest to konieczne – należy przestrzegać podstawowych reguł:

podwyższenie poziomu gruntu z reguły skutkuje pogorszeniem wymiany gazowej i dostępu wody. Efektem może być zamieranie i gnicie korzeni. Aby tego uniknąć, należy starannie oczyścić teren pod koroną z zanieczyszczeń, a nasyp uformować w łagodną nieckę opadającą w kierunku pnia. Jeśli to niemożliwe -warto rozważyć wykonanie uskoku z użyciem np. Elementów palisady. W samym nasypie warto przewidzieć system napowietrzania w postaci pasm żwiru ciągnących się promieniście od korony.

Z kolei obniżenie poziomu gruntu powoduje obsychanie korzeni i narażenie ich na przemarzanie. Aby tego uniknąć,uskok należy formować jak najdalej od pnia. Odsłonięte korzenie należy przyciąć, zaimpregnować i obłożyć kompostem lub ziemią urodzajną, a następnie osłonić tkaniną jutową lub matą słomianą. Do obudowy uskoku również można użyć elementów palisady. Warto w tym wypadku zabezpieczyć jej zewnętrzna stronę(między palisadą a matą) folią zapobiegającą przerastaniu korzeni.

Tekst i zdjęcia: Buszrem