Spis treści
Muchołówka amerykańska (Dionaea muscipula) należy do rodziny rosiczkowatych (Droseraceae). W środowisku naturalnym ta owadożerna bylina występuje jedynie na bagnach i moczarach Karoliny Północnej i Południowej. Jest bardzo lubianą rośliną doniczkową do uprawy w domu.
Jak wygląda i czym się wyróżnia muchołówka?
Muchołówka amerykańska to krótkowieczna bylina wytwarzająca małe rozety liści. Dorasta do wysokości ok. 10 cm i średnicy 15-20 cm. Liście są dwóch rodzajów – jedne mają sercowaty, wydłużony kształt, drugie to rodzaj liści-połapek – są przekształcone tak, aby mogły łapać owady i inne mniejsze stawonogi (ich dokładniejszy opis poniżej).
Muchołówka amerykańska kwitnie wiosną. Rośliny wytwarzają kwiatostany na długich, grubych łodygach, które wypuszczają przy dogodnych warunkach. Kwiaty są promieniste i barwy białej. Z nich zawiązują się drobne, czarne i błyszczące nasiona.
Muchołówki wytwarzają grube kłącza.
Co to liść pułapkowy? Jak wygląda i działa u muchołówki?
Liście pułapkowe to przekształcone liście, które przyjmują różne formy pozwalające na łapanie przez rośliny owadów. U muchołówek mają przypominają one dwie uzębione łupiny lub powieki z długimi rzęsami.
- Roślina łapie owada zwabiając go słodkim nektarem wytwarzanym po wewnętrznej, czerwonawej stronie liści. → Gdy zwierze wejdzie do środka, podrażnia specjalne włoski czuciowe. Jest ich po 3 na jednej części (razem 6) → Następuje szybkie zamknięcie się liści.
- Wystarczy, że owad dotknie jeden włosek dwa razy lub dwa różne włoski, a pułapka gwałtownie się zamyka. Następnie zaczyna wydzielać soki trawienne. Proces trawienia trwa około tygodnia. Gdy jest po wszystkim liście otwierają się i czyhają na kolejnego owada
- Gdy zdarza się, że pułapka nie jest w stanie zamykać się ponownie i przestaje pełnić swoją pierwotną funkcję i obumiera.
Uprawa i wymagania muchołówki
Muchołówka lubi słońce i stanowiska na pełnym nasłonecznieniu. Trzeba też jej zapewnić torfowo-piaszczyste (2:1), stale wilgotne, kwaśne (odczyn pH 3-5) podłoże. Jest rośliną ciepłolubną. Optymalna temperatura do wzrostu wynosi 20-30 °C (w lecie). Muchołówka przechodzi okres spoczynku zimą.
Zaleca się przesadzanie muchołówki co 2-3 lata, najlepiej na wiosnę. Celem przesadzania jest odświeżenie podłoża lub przeniesienie rośliny do większej doniczki. Warto pamiętać, że dojrzałe muchołówki powinny być hodowane w doniczkach o średnicy nie przekraczającej 9 cm.
Rozmnażanie muchołówki amerykańskiej może odbywać się na kilka sposobów. Można to zrobić przez podział, sadzonki liściowe lub siew nasion. Podział wykonujemy późną zimą lub wczesnym latem, a sadzonki na początku lata. Rozmnażanie przez nasiona jest trudne, wymaga więcej czasu i wyjątkowych warunków, dlatego metoda ta jest bardzo rzadko wybierana przez amatorów.
Jak hodować i dbać o muchołówkę?
Muchołówkę podlewa się średnio co 10-14 dni ale w upalne okresy należy robić to częściej. Ważne jest, by woda do podlewania była miękka, tj. pozbawiona związków chemicznych. Najlepiej nadaje się woda destylowana lub przefiltrowana w filtrze odwróconej osmozy. Nadaje się również przygotowana woda z kranu oraz tzw. woda odstana.
Muchołówki nigdy nie nawozimy! Roślina jest całkowicie przystosowana do tego, by pobierać potrzebne jej dodatkowe składniki z wchłaniania owadów – co więcej, jej korzenie mogą ucierpieć, gdy podlejemy ją jakimkolwiek nawozem. Jeśli przez dłuży czas roślina nie złapie żadnego owada, można ją "nakarmić" wkładając do jej liści pułapkowych np. świeżo złapaną muchę itp. (niektórzy polecają malutkie kawałeczki mięsa).
Jeśli nie zamierzamy rozmnażać rośliny zaleca się ścinać jej kwiaty.
Odpowiednie zimowanie muchołówki polega na zaprzestaniu podlewania oraz przestawieniu rośliny do jasnego pomieszczenia o tempraturze 5-10 °C (na minimum 4-6 tygodni). Podczas zimy zaleca się zabezpieczenie doniczki z muchołówką przezroczystym plastikowym kloszem, który pomoże zachować odpowiedni poziom wilgotności, gdy ogrzewanie w mieszkaniu może powodować wysychanie powietrza.
Gdzie trzymać i jak eksponować muchołówkę?
Muchołówki w doniczkach najlepiej czują się na parapetach południowych w mniejszych pokojach, gdzie można przyglądać się im z bliska. Można je uprawiać po kilka w jednej doniczce.
Polecane odmiany muchołówki
Obecnie na rynku mamy bardzo dużo odmian wyhodowanych sztucznie (czyli kultywarów). Niektóre z nich wyróżniają się znacznie swoimi rozmiarami, kształtem liści lub kolorem.
- 'Red-Green' – czerwieniące się na słońcu liście pułapkowe, kompaktowa
- 'B52' – jedna z największych, dostępnych na rynku odmian
- 'Fire Mouth' – małe, falbaniaste zęby pułapek o żółtawym zabarwieniu
- 'Red Burgundy' – soczyście czerwona cała roślina
Gdzie kupić sadzonkę muchołówki amerykańskiej?
Muchołówki amerykańskie powinniśmy znaleźć w większych sklepach oferujących rośliny doniczkowe. Czasem są też na nie oferty w dużych supermarketach z działami sprzedającymi rośliny domowe ale najprędzej, wybraną przez nas odmianę znajdziemy w sklepach internetowych zajmującym się owadożernymi roślinami, np.:
Tekst: Katarzyna Jeziorska, zdjęcia: "0754 Dionaea muscipula"/crabchick/CC BY 2.0, Gabriel/Unsplash, MonikaP/Pixabay, Dionaea muscipula/LennyWorthington/CC BY-SA 2.0, Calyponte/Dionaea_muscipula_flower_1.JPG/CC BY-SA 3.0/Link, NC Orchid/Dionaea muscipula in flower/CC BY 2.0/Link
Kwiaty cebulowe 
Jesienne kwiaty 
Ogród ozdobny 
Rośliny doniczkowe 
Owoce 
Warzywa 
Zioła 
Łąka kwietna 
Roślina tygodnia 
