Ochrona ptaków: Dlaczego warto obchodzić Międzynarodowy Dzień Ptaków?

Czym jest Międzynarodowy Dzień Ptaków?

Międzynarodowy Dzień Ptaków upamiętnia podpisanie ponad sto lat temu (w 1902 r.) w Paryżu pierwszej międzynarodowej konwencji o ochronie ptaków pożytecznych dla rolnictwa. Właśnie wtedy po raz pierwszy w historii wiele państw jednocześnie postanowiło chronić przyrodę i zobowiązało się do wdrażania przepisów konwencji w ustawodawstwie krajowym. Polska dołączyła do stron konwencji 30 lat później, w roku 1932.

"To historyczne wydarzenie - ewenement na skalę światową, wciąż przypomina nam, jak ważne są ptaki i ich skuteczna ochrona – nie tylko w jednym miejscu, ale wszędzie tam, gdzie żyją" – podkreśla Marczewski.

🎅 Nie wiesz, co kupić pod choinkę na Święta? Zobacz prezentownik 2025, a w nim 40+ pomysłów na upominki

Celebrowanie Międzynarodowego Dnia Ptaków: Jak możemy pomóc?

Zagrożenia dla ptaków w miastach

Na przykład włączając się w ochronę – mówi Antoni Marczewski z Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków (OTOP). Można na przykład powiesić skrzynkę lęgową, zadbać o obecność owocowych drzew lub krzewów zapewniających ptakom pokarm, wystawić pojnik albo zadbać o śródpolną miedzę albo oczko wodne.

Marczewski dodaje, że w miastach można zatroszczyć się o ptaki gniazdujące w budynkach, m.in. wróble, kawki i jerzyki, którym zagraża prowadzenie prac ociepleniowych. "Widząc takie prace warto sprawdzić, czy inwestor ma wymagane prawem zezwolenia z regionalnej dyrekcji ochrony środowiska" - sugeruje. 

Gatunki ptaków pożytecznych dla rolnictwa

W konwencji za gatunki pożyteczne dla rolnictwa uznano m.in. wodniczkę i kraskę. Wodniczka jest szczególnie ważna dla Polski, gdyż właśnie u nas, zwłaszcza nad Biebrzą i na Lubelszczyźnie, występuje większość populacji żyjąca w Unii Europejskiej. Ochronę zapewniają wodniczce m.in. unijne programy LIFE i LIFE+, których celem jest ochrona siedlisk odpowiednich dla tego globalnie zagrożonego gatunku.

Jeszcze 30 lat temu w Polsce występowało ponad tysiąc par krasek – do dziś zostało ich zaledwie około trzydziestu (par) na Równinie Kurpiowskiej. Aby ocalić ten gatunek od całkowitego wymarcia, OTOP przy wsparciu UE wiesza i zabezpiecza w tym regionie specjalne skrzynki lęgowe, pomaga kraskom w wykarmieniu piskląt podczas przedłużających się okresów niepogody - przypomniał Marczewski.

Ochrona siedlisk jako klucz do sukcesu

Eksperci zaznaczają, że ochrona gatunków wymaga również troski o ich siedliska, bez których ptaki nie będą miały gdzie zakładać gniazd, szukać pożywienia czy bezpiecznych kryjówek przed drapieżnikami.

"Musimy pamiętać, że dla skutecznej ochrony ptaków nie wystarczą działania na lęgowiskach, ale konieczna jest współpraca międzynarodowa obejmująca również trasy migracji i zimowiska. Przykładem mogą być bociany – chronione przez wiele osób i organizacji w Polsce, na Bliskim Wschodzie stanowią obiekt polowań" – podkreślił Marczewski. Dodał, że w Międzynarodowy Dzień Ptaków warto też choć na chwilę zatrzymać się i popatrzeć lub posłuchać ptaków żyjących obok nas.

Tekst: PAP Nauka w Polsce www.naukawpolsce.pap.pl, zdjęcie: Jonathan Werner SXC