Wietrzenie i wilgotność w szklarni. Jaka temperatura w tunelu foliowym jest najlepsza?

Dlaczego kontrolowanie warunków uprawy pod osłonami jest tak ważne?

Szklarnia lub tunel foliowy to przestrzeń zamknięta, która sprzyja szybkiemu nagrzewaniu się i zatrzymywaniu wilgoci. Taki mikroklimat może być błogosławieństwem dla roślin, ale równie dobrze może stać się dla nich pułapką. Nadmierna wilgotność i brak wymiany powietrza prowadzą do rozwoju grzybów i chorób, a zbyt wysoka temperatura hamuje wzrost i kwitnienie. Dlatego kontrolowanie warunków wewnątrz tunelu to nie tylko "dobra praktyka ogrodnicza" – to konieczność, jeśli chcemy cieszyć się zdrowymi i silnymi roślinami.

Fot. Jelena / Adobe Stock

Utrzymanie odpowiedniej wilgotności i temperatury w tunelu foliowym lub szklarni to klucz do zdrowej i wydajnej uprawy. Regularne wietrzenie, cieniowanie i monitorowanie warunków pozwalają uniknąć wielu problemów z chorobami i wzrostem roślin. Warto zadbać o podstawy, zanim pojawią się pierwsze objawy nieprawidłowości.

Jaka wilgotność w tunelu foliowym i szklarni jest optymalna?

Wilgotność względna powietrza powinna utrzymywać się na poziomie 60–75%. Przy takim poziomie rośliny dobrze pobierają wodę, a jednocześnie zmniejsza się ryzyko wystąpienia chorób grzybowych, takich jak mączniak czy szara pleśń. Problem pojawia się szczególnie wiosną i jesienią, gdy różnica temperatur między dniem a nocą sprzyja kondensacji pary wodnej – a ta osadza się na liściach, owocach i konstrukcji szklarni.

Jak tego uniknąć? Przede wszystkim poprzez systematyczne wietrzenie – nawet zimą, choćby na krótko i tylko w cieplejsze dni. Jeśli nie ma możliwości otwarcia drzwi czy okien, warto zamontować automatyczne wywietrzniki lub zastosować ręczne podwijanie boków w tunelu foliowym.

Jak dbać o odpowiednią wentylację?

Najważniejsza zasada to stała wymiana powietrza, nawet wtedy, gdy nie widać objawów problemów. Wentylacja powinna być zapewniona codziennie – rano, gdy temperatura zaczyna rosnąć, oraz wieczorem, kiedy ciepło dnia powoli ustępuje. W upalne dni konieczne jest pełne otwarcie wszystkich możliwych otworów: drzwi, okien, klap czy boków tunelu.

W tunelach foliowych świetnie sprawdzają się folie perforowane, które naturalnie przepuszczają część powietrza. Dobrą praktyką jest także sadzenie roślin w większych odstępach – dzięki temu powietrze krąży swobodniej i nie zatrzymuje się w gęstwinie liści.

Nie zapomnij też o porach dnia. Najlepiej wietrzyć rano, kiedy powietrze jest jeszcze chłodne. Wieczorem można delikatnie uchylić otwory, by zapobiec zbyt gwałtownemu spadkowi temperatury i tworzeniu się rosy.

Jaka temperatura w tunelu foliowym jest najlepsza?

To zależy od rodzaju upraw. Dla większości warzyw idealna temperatura dzienna mieści się w przedziale 20–26°C, a nocna nie powinna spadać poniżej 10°C. Zbyt niskie temperatury hamują wzrost, a zbyt wysokie (powyżej 30°C) mogą prowadzić do stresu cieplnego, zrzucania kwiatów, więdnięcia i zahamowania owocowania.

W tunelach foliowych temperatura potrafi rosnąć błyskawicznie – już po kilkunastu minutach od pojawienia się słońca może wzrosnąć o kilka stopni. Dlatego monitorowanie temperatury za pomocą zwykłego termometru to podstawa. Warto go umieścić na wysokości roślin, w cieniu, by uzyskać wiarygodny odczyt.

Jak kontrolować temperaturę w tunelu lub szklarni?

Do dyspozycji są zarówno proste rozwiązania, jak i zaawansowane systemy kontroli klimatu. W domowych uprawach najlepiej sprawdza się:

• Regularne wietrzenie, które pozwala schłodzić wnętrze,

• Cieniowanie – np. za pomocą siatek cieniujących lub bielenia folii,

• Nawadnianie – zraszanie posadzki pozwala obniżyć temperaturę nawet o kilka stopni,

• Ogrzewanie – wczesną wiosną lub jesienią można użyć nagrzewnic, piecyków gazowych lub elektrycznych. Warto jednak pamiętać, że szklarnia musi być odpowiednio wentylowana również przy dogrzewaniu, by uniknąć skraplania pary wodnej i powstawania pleśni.

Jak ograniczyć wilgoć i skraplanie w szklarni?

Jednym z najczęstszych problemów w tunelu foliowym jest osadzanie się wody na folii i roślinach. Wilgoć sprzyja rozwojowi pleśni i chorób grzybowych. Jak temu zapobiec?

• Zadbaj o odpowiedni spadek dachu, by woda mogła swobodnie spływać.

• Nie podlewaj roślin wieczorem – gleba nie zdąży przeschnąć, a wilgoć utrzyma się przez noc.

• Stosuj ściółkowanie, które ogranicza parowanie z gleby.

• Zamontuj przewiewy u góry konstrukcji, by wilgotne, ciepłe powietrze mogło się unosić i uciekać.

• Wybieraj folię z powłoką przeciwmgielną (anti-fog), która ogranicza kondensację.

Czy warto inwestować w automatyczne systemy?

W większych szklarniach – zdecydowanie tak. Systemy automatycznego wietrzenia, ogrzewania i nawadniania to ogromne ułatwienie, które pozwala utrzymać optymalne warunki bez ciągłego doglądania upraw. Dla mniejszych konstrukcji warto rozważyć automatyczne siłowniki otwierające okna dachowe – działają bez prądu, reagując na wzrost temperatury. Dzięki nim szklarnia „oddycha” nawet wtedy, gdy nikogo nie ma w pobliżu.

Zdjęcie tytułowe: kcuxen / Adobe Stock