Czy liczi z pestki urośnie w Polsce? Oto co warto wiedzieć
Liczi chińskie (łac. Litchi chinensis) to drzewo owocowe naturalnie występujące w południowo-wschodniej Azji, gdzie dorasta nawet do 10-12 metrów wysokości i daje obfite plony soczystych owoców. W Polsce owoc ten dostępny jest głównie zimą i zwykle pochodzi z importu. Większość osób wyrzuca pestkę po zjedzeniu owocu, nie wiedząc, że może ona posłużyć jako nasiono do domowej uprawy. Choć liczi nie owocuje w naszych warunkach, można je wyhodować jako ciekawą roślinę doniczkową – dla frajdy, estetyki i odrobiny egzotyki w domu.
Jak wybrać i przygotować pestkę?
Najlepiej wykorzystać pestkę z dojrzałego, świeżego owocu liczi, który nie był przechowywany zbyt długo w lodówce. Owoc powinien być miękki w dotyku, o jędrnym i soczystym miąższu. Po obraniu i wyjęciu pestki należy ją dokładnie opłukać z resztek miąższu i od razu przystąpić do sadzenia, ponieważ pestki liczi szybko tracą zdolność kiełkowania.
Jeśli pestka ma twardą, błyszczącą łupinę bez pęknięć czy plam, można założyć, że nadaje się do wysiewu. Niektórzy ogrodnicy decydują się na namaczanie pestki przez 24 godziny w ciepłej wodzie, by przyspieszyć proces kiełkowania – to krok opcjonalny, ale pomocny.
Krok po kroku: sadzenie pestki liczi do doniczki
Aby pestka miała szansę wykiełkować, trzeba zapewnić jej odpowiednie warunki. Nie są one trudne do osiągnięcia, ale warto uzbroić się w cierpliwość i dbałość o szczegóły. Oto jak to zrobić:
- Wybierz małą doniczkę z otworem drenażowym – nadmiar wody musi swobodnie odpływać.
- Na dno wysyp warstwę keramzytu lub żwirku, a następnie użyj przepuszczalnego, lekko kwaśnego podłoża – może to być mieszanka ziemi uniwersalnej i piasku.
- Umieść pestkę poziomo w ziemi, na głębokości około 1,5-2 cm.
- Podlej delikatnie i przykryj doniczkę folią lub ustaw w mini szklarni, by utrzymać wysoką wilgotność powietrza.
- Doniczkę postaw w ciepłym i jasnym miejscu – idealna temperatura kiełkowania to około 25°C.
Po wykiełkowaniu i pojawieniu się pierwszych liści należy stopniowo przyzwyczajać roślinę do niższej wilgotności, zdejmując folię na coraz dłużej. Gdy siewka wzmocni się i urośnie do kilku centymetrów, można ją przesadzić do większej doniczki.
Alternatywa: kiełkowanie na mokrym papierze
Zamiast od razu sadzić pestkę do ziemi, można zastosować inną metodę – kiełkowanie na wilgotnym papierze, która pozwala kontrolować cały proces i obserwować postępy z dnia na dzień. Aby przeprowadzić ten sposób, wystarczy:
- pestkę liczi należy owinąć w wilgotny (ale nie "ociekająco" mokry) ręcznik papierowy lub gazę,
- umieścić całość w zamkniętym pojemniku lub woreczku strunowym, by utrzymać wysoką wilgotność,
- ustawić całość w ciepłym miejscu (około 24-26°C), z dala od bezpośredniego światła.
Papier należy regularnie kontrolować – powinien być stale wilgotny, ale nie mokry. Pestka zazwyczaj zaczyna pękać i wypuszczać kiełek po 1-3 tygodniach. Gdy pojawi się zalążek korzenia lub łodygi, można przenieść siewkę do doniczki z ziemią, ostrożnie sadząc ją korzonkiem w dół.

Jak pielęgnować młodą roślinę?
Liczi lubi jasne stanowiska, ale bez bezpośredniego słońca. W sezonie letnim warto wystawić je na balkon lub taras, pod warunkiem że temperatura nie spada poniżej 15°C. Roślina wymaga stałej wilgotności podłoża, ale nie znosi przelania – lepiej podlewać ją regularnie, ale umiarkowanie. Zraszanie liści również działa korzystnie, zwłaszcza zimą, gdy powietrze w pomieszczeniach jest suche.
Czy można liczyć na owoce?
W warunkach domowych szanse na owocowanie są znikome. Liczi to drzewo, które w naturze potrzebuje wilgotnego klimatu, dużo światła i zmian temperatur między porą suchą a deszczową. W doniczce, bez tych warunków, roślina może rosnąć przez wiele lat jako zielony okaz ozdobny – ale raczej nie wyda owoców. To roślina, którą – podobnie jak awokado z pestki – uprawia się głównie jako botaniczną ciekawostkę.
Zdjęcie tytułowe: akuptsova, kwanchaichaiudom / AdobeStock