Zapalił się olej? Nie gaś go wodą! Ten błąd może kosztować życie

Jak reagować, gdy zapali się olej?

Jeśli płonie olej na patelni, najważniejsze jest opanowanie emocji i szybkie, ale rozsądne działanie. Przede wszystkim trzeba natychmiast odciąć źródło ciepła, czyli wyłączyć palnik lub płytę grzewczą. W wielu przypadkach samo to wystarczy, by ogień nie rozprzestrzeniał się dalej.

Następnie trzeba odciąć dostęp tlenu. Najlepiej zrobić to, przykrywając naczynie metalową pokrywką lub dużą blachą do pieczenia – cokolwiek, co szczelnie zakryje płonący olej. Ogień potrzebuje tlenu, a gdy go zabraknie, płomień gaśnie w ciągu kilku sekund.

Jeśli w domu jest koc gaśniczy, to idealne narzędzie do gaszenia płonących tłuszczów. Jest lekki, łatwy w użyciu i nie robi bałaganu, w przeciwieństwie do gaśnicy proszkowej. Warto mieć go w kuchni zawsze pod ręką.

Czego nie wolno robić?

Nie wolno przenosić płonącego naczynia – po drodze można rozlać palący się olej lub poparzyć siebie i innych domowników.

I najważniejsze: nigdy nie wolno wlewać wody do płonącego oleju. Woda w kontakcie z rozgrzanym tłuszczem błyskawicznie paruje, wyrzucając płonący olej na dużą wysokość. To najkrótsza droga do pożaru całej kuchni, a nawet mieszkania.

Rodzaje pożarów i różne sposoby gaszenia

Nie każdy pożar gasi się w ten sam sposób, dlatego warto znać podstawowy podział:

• Pożary klasy A obejmują materiały stałe, takie jak drewno, papier, tkaniny czy meble. Do ich gaszenia można używać wody, jeśli nie ma ryzyka kontaktu z prądem.
• Pożary klasy B to pożary cieczy łatwopalnych, np. benzyny, alkoholu czy rozpuszczalników. Tu woda również nie jest dobrym wyborem – stosuje się specjalne środki gaśnicze.
• Pożary klasy F to właśnie pożary tłuszczów spożywczych, takich jak oleje roślinne i zwierzęce. To one najczęściej zdarzają się w kuchniach i są szczególnie niebezpieczne, bo tłuszcz pali się w bardzo wysokiej temperaturze i błyskawicznie się rozprzestrzenia.

Dlaczego to takie ważne? Bo rodzaj pożaru decyduje o tym, jakich środków gaśniczych należy użyć. Gaśnica proszkowa (typ ABC) poradzi sobie z większością pożarów domowych, ale w przypadku płonącego oleju najlepsza jest gaśnica typu F, zaprojektowana specjalnie do tego celu.

Co warto mieć w kuchni na wypadek pożaru?

Przygotowanie się na pożar nie oznacza paniki, tylko zdrowy rozsądek. W kuchni warto mieć:

• Koc gaśniczy – tani, prosty w użyciu i skuteczny. Może uratować życie i dom.
• Gaśnicę typu F – niewielką, przeznaczoną do tłuszczów spożywczych, łatwą do przechowywania.
• Czujnik dymu – im szybciej dowiesz się, że coś się dzieje, tym większa szansa na opanowanie sytuacji.

Fot. Takahiro / AdobeStock

Panika to jeden z naszych największych wrogów – nie inaczej jest w przypadku pożarów, dlatego warto przeszkolić domowników – głównie dzieci i seniorów – jak zachować się w razie pożaru. W sytuacji stresowej nikt nie ma czasu na czytanie instrukcji, więc najlepiej wiedzieć to wcześniej.

Jak zapobiegać pożarom i zwiększyć bezpieczeństwo

Podstawą jest rozsądne gotowanie – nie ustawiaj maksymalnej mocy palnika, jeśli nie ma takiej potrzeby, i regularnie czyść kuchenkę oraz okap z tłuszczu. Lepiej też nie rozgrzewać dużych ilości oleju, gdy w domu nie ma nikogo innego, kto mógłby zareagować w razie problemu.

Zdjęcie tytułowe: Yaroslav / AdobeStock