Przycinanie roślin przed sezonem – zasady, terminy i niezbędne narzędzia

Jak przycinać rośliny przed sezonem?

Przycinanie roślin przed sezonem to jeden z najważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych w ogrodzie. Odpowiednio przeprowadzone cięcia zimowe i wiosenne nie tylko poprawiają wygląd drzew i krzewów, ale również wspierają ich zdrowy rozwój oraz obfite kwitnienie i owocowanie.  

Zimowe przycinanie roślin owocowych

Zimowe cięcie przeprowadza się, gdy rośliny znajdują się w stanie spoczynku. Najlepszy czas przypada na przedwiośnie, od końca stycznia do połowy marca, zanim rozpoczną wegetację. Pierwsze przycina się drzewa owocowe odporne na mrozy: jabłonie, grusze i śliwy oraz krzewy: agrest, porzeczki, borówkę, jeżynę. Bardziej wrażliwe gatunki i odmiany lepiej zostawić do przycinania na później, aż aura złagodnieje.

Młode okazy wymagają delikatniejszego cięcia, aby nie osłabić ich wzrostu, natomiast starsze można przycinać intensywnie, pobudzając je do regeneracji. Grube konary drzew przycinamy na tzw. obrączkę – czyli tuż za zgrubieniem u nasady pędu. Usuwamy wszystkie chore, suche i uszkodzone gałęzie, a także te krzyżujące się lub rosnące w kierunku środka korony. Dzięki temu rośliny zyskują lepszy dostęp do światła i powietrza, co sprzyja zawiązywaniu i dojrzewaniu owoców. Aby odmłodzić drzewa, usuwamy pędy, które już owocowały, by dać miejsce młodym, które dopiero będą rodzić owoce w kolejnych latach. Podobnie przycinamy krzewy owocowe – stare łodygi wycinamy tuż przy samej ziemi, by zrobić miejsce nowym.  

Cięcie trzeba przeprowadzać w suchy, bezmroźny dzień, używając ostrych i czystych narzędzi. Na zakończenie prac rany po cięciu warto zabezpieczyć maścią ogrodniczą. Minimalizuje to ryzyko uszkodzeń mrozowych i infekcji.

Wiosenne przycinanie roślin ozdobnych

Wiosenne cięcie wykonujemy od połowy marca. To obowiązkowy krok, aby zapewnić im zdrowy rozwój i piękne kwitnienie. To także czas na usunięcie przemarzniętych lub uszkodzonych pędów po zimie oraz uformowanie roślin, które rozpoczynają intensywny wzrost wiosną.

W tym okresie warto wykonać cięcie krzewów ozdobnych, jednak tylko tych gatunków, które kwitną latem (od drugiej połowy czerwca) na pędach tegorocznych – np. budleja, powojniki, róża, tawuła japońska, hortensja krzewiasta i bukietowa (nie ogrodowa!) Na początku sezonu nie przycina się krzewów kwitnących wczesną wiosną - t.j. forsycji, migdałków czy pigwowców. Tniemy je dopiero po kwitnieniu, aby przed sezonem nie wyciąć pąków kwiatowych.

Młode rośliny przycina się bardziej intensywnie, co sprzyja wypuszczaniu nowych pędów i bujnemu kwitnieniu. Starsze krzewy warto odmłodzić wycinając grube gałęzie (na wysokości 15-30 cm), by pobudzić do wytworzenia wielu silnych, nowych pędów, na których pojawią się kwiaty. Zaniechanie cięcia spowoduje ich nadmierny wzrost, zbyt duże zagęszczenie oraz coraz słabsze kwitnienie. Żywopłoty formowane wymagają skrócenia pędów o około 10-20 cm, co pozwala na utrzymanie ich gęstego pokroju. Pnącza wieloletnie, np. winobluszcz, należy przyciąć, usuwając 1/3 długości pędów, co sprzyja ich późniejszemu zagęszczeniu. Starsze krzewy można odmłodzić, usuwając stare pędy i pozostawiając młodsze.  

Narzędzia do cięcia – co każdy ogrodnik powinien mieć?

W dobrze wyposażonym ogrodowym warsztacie powinny znaleźć się przynajmniej dwa rodzaje sekatorów (jeden klasyczny, tzw. nożycowy, do cieńszych gałązek oraz sekator do grubszych pędów), a także poręczne nożyce do żywopłotu, które znacznie ułatwiają precyzyjne formowanie krzewów. Do wyższych partii drzew przyda się piła lub sekator na wysięgniku, dzięki któremu nie trzeba korzystać z drabiny. Do cięcia grubszych gałęzi warto mieć pod ręką lekką, ale mocną pilarkę łańcuchową.

Nowoczesne narzędzia dla większego komfortu pracy

Do prac ogrodowych, a szczególnie do przycinania warto wybierać urządzenia akumulatorowe. Tego rodzaju sprzęt znacznie ułatwia cięcie, zapewniając precyzję oraz wygodę, co jest szczególnie istotne podczas długotrwałych zabiegów, zwłaszcza w chłodniejsze dni. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom są lekkie, ergonomiczne i wydajne. Zapewniają swobodę ruchu bez żadnych ograniczeń – długiego kabla, hałasu i uciążliwych spalin. Z jednym akumulatorem, pasującym do wielu różnych narzędzi, zadbasz o swój ogród – od niskich krzewów, aż po czubki drzew.

Cięcie drzew owocowych

Do przycinania cieńszych pędów drzew i krzewów owocowych najlepiej sprawdzą się lekkie i ergonomiczne sekatory. Są idealne do prac pielęgnacyjnych w sadach i ogrodach, zapewniając czyste i precyzyjne cięcia. ▼

Akumulatorowy sekator ogrodniczy

LXT DUP180 to profesjonalny sprzęt który łączy precyzję cięcia z wygodą użytkowania. Lekki i poręczny, dzięki zastosowaniu adaptera, który umożliwia przeniesienie ciężaru akumulatora na pasek operatora. Doskonale nadaje się do przycinania gałązek drzew, krzewów oraz winorośli. Zapewnia do 8000 cięć na jednym naładowaniu akumulatora BL1860B.

DOWIEDZ SIĘ WIECEJ

Przycinanie krzewów ozdobnych

Miłośnicy krzewów ozdobnych docenią wszechstronne nożyce, które świetnie poradzą sobie zarówno z niskimi obwódkami bukszpanu, jak i z formowanymi żywopłotami. ▼

Akumulatorowe nożyce do krzewów

LXT DUM111 to wszechstronne narzędzie do pielęgnacji. Dzięki precyzyjnym ostrzom i możliwości szybkiej wymiany nakładek nożyce sprawdzają się zarówno przy formowaniu krzewów ozdobnych, żywopłotów, jak i przycinaniu krawędzi trawnika. Dużym ułatwieniem jest możliwość zastosowania uchwytu przedłużającego, pozwalającego na wygodne użytkowanie urządzenia w pozycji stojącej (opcja).

DOWIEDZ SIĘ WIECEJ

Przycinanie wysokich gałęzi

Przy pracy z wysokimi drzewami, gdzie dostęp do gałęzi jest ograniczony, bardzo pomocnymi narzędziami okażą się okrzesywarki. Wyposażone w teleskopowe wysięgniki pozwalają na łatwiejsze dotarcie i usuwanie wysoko położonych konarów. ▼

Akumulatorowa okrzesywarka na wysięgniku

LXT DUA200 to niezastąpione narzędzie do przycinania wysokich gałęzi, pozwalające na precyzyjną pracę bez potrzeby korzystania z drabiny. Wyposażona w teleskopowy wysięgnik, umożliwia dotarcie do trudno dostępnych miejsc, co jest szczególnie przydatne przy pielęgnacji wysokich drzew. Jest doskonale wyważona dzięki umieszczeniu silnika w dolnej części narzędzia. Pozwala to na zmniejszenie zmęczenia oraz ułatwia manewrowanie. 
To nowość w ofercie Makity na 2025 rok.

DOWIEDZ SIĘ WIECEJ

Przycinanie trudno dostępnych miejsc

W przypadku gałęzi znajdujących się w gęstych koronach drzew i krzewów świetnie sprawdzą się kompaktowe pilarki. Dzięki nim łatwo dotrzeć do trudno dostępnych pędów, zapewniając przy tym dokładne cięcie. ▼

Akumulatorowa pilarka do gałęzi

LXT DUC150 to kompaktowa pilarka do przycinania gałęzi oraz prac w trudno dostępnych miejscach. Jej niewielki rozmiar (15 cm prowadnicy) i lekka konstrukcja sprawiają, że jest wygodna w obsłudze, a silnik bezszczotkowy zapewnia wydajność nawet przy wymagających zadaniach. Świetnie sprawdzi się zarówno przy cięciu drzew w sadach i ogrodach, gwarantując precyzyjne i szybkie rezultaty.

DOWIEDZ SIĘ WIECEJ

Usuwanie grubszych, martwych i chorych gałęzi

Do usuwania grubszych gałęzi idealnie nadają się lekkie, ale wydajne pilarki wyposażone w mocne silniki i ergonomiczne uchwyty. Tego typu narzędzia pozwalają szybko i skutecznie pozbyć się zbędnych gałęzi, minimalizując wysiłek użytkownika i przyspieszając pracę. ▼

Akumulatorowa pilarka łańcuchowa

LXT DUC254 to mocna pilarka łańcuchowa z dużą prędkością łańcucha (24 m/s), która sprawdzi się do przycinania grubszych gałęzi. Dzięki małej wadze i specjalnej konstrukcji jest poręczna i łatwa w obsłudze. Wyposażona w mocny silnik bezszczotkowy, zapewnia szybkie i precyzyjne cięcie nawet w trudnych warunkach. 
To bestseller Makity wśród akumulatorowych pilarek łańcuchowych.

DOWIEDZ SIĘ WIECEJ

Jak przycinać rośliny, by rosły zdrowo i pięknie?

Dobrze wykonane cięcie zawsze odbywa się z zachowaniem kilku podstawowych zasad. Przede wszystkim należy unikać zbyt radykalnego skracania pędów, które mogłoby nadmiernie osłabić roślinę. Niewskazane jest też pozostawianie długich, tzw. "kołków", ponieważ stanowią one łatwy cel dla chorób i szkodników. Cięcia trzeba wykonywać ukośne, aby umożliwić wodzie łatwe spływanie z rany. 

Warto przy tym sięgać po sprawdzone, odpowiednio naostrzone narzędzia, takie jak sekatory, nożyce czy pilarki łańcuchowe, a zwłaszcza po nowoczesne sprzęty akumulatorowe. Pozwalają one wykonać pracę szybciej i łatwiej, przy jednoczesnym zachowaniu precyzji.

Na koniec, do zapamiętania

Niezależnie od pory roku, istnieje kilka uniwersalnych zasad przycinania, które warto znać:

1. Cięcie tuż nad pąkiem: Zawsze przycinaj gałęzie w odległości około 1 cm nad zdrowym pąkiem. Unikniesz w ten sposób obumierania pędu.

2. Unikaj błędów: Przed przystąpieniem do pracy zastanów się, jak chcesz ukształtować roślinę.

3. Dbaj o narzędzia: Sprawdź narzędzia przed każdym użyciem i w razie potrzeby naostrz. Na koniec zdezynfekuj je, aby zapobiec przenoszeniu chorób.

4. Usuń martwe i chore gałęzie: To priorytet podczas każdego cięcia.

Regularne przycinanie roślin w okresie zimowym i wiosennym stanowi fundament pięknego i zdrowego ogrodu. Odpowiednie dopasowanie rodzaju cięcia do potrzeb konkretnych gatunków pozwala zwiększyć plon drzew owocowych, wspomagać obfite kwitnienie krzewów ozdobnych i utrzymać atrakcyjny pokrój roślin. Nie mniej ważny jest wybór odpowiednich narzędzi, zwłaszcza lekkich i wydajnych narzędzi akumulatorowych, które podnoszą komfort pracy i przyspieszają wykonanie nawet najbardziej wymagających zabiegów. Dzięki temu pielęgnacja drzew i krzewów staje się bezpieczna, precyzyjna i o wiele mniej męcząca.

Zdjęcie tytułowe: max5128, ROMAN DZIUBALO, Vitalii M / Adobe Stock