Obornik granulowany – jak stosować go skutecznie w ogrodzie i na działce?

Czym jest obornik granulowany i jak powstaje?

Obornik granulowany to naturalny nawóz organiczny pochodzenia zwierzęcego, który powstaje w wyniku specjalnego procesu przetwarzania świeżego obornika (najczęściej bydlęcego lub kurzego).

• Na początku świeży nawóz jest kompostowany i fermentowany razem ze słomą, co pozwala wyeliminować niepożądane patogeny, nasiona chwastów, larwy owadów i nieprzyjemny zapach.
• Następnie masa nawozowa jest suszona i formowana w niewielkie, twarde granulki.

Dzięki temu obornik granulowany jest skoncentrowany, trwały i bardzo wygodny w stosowaniu – można go łatwo przechowywać nawet przez kilka lat, bez ryzyka zepsucia. Granulki powoli uwalniają do gleby cenne składniki odżywcze oraz wzbogacają podłoże w materię organiczną i próchnicę, poprawiając jego strukturę i żyzność.

Fot. Coprid / Adobe Stock

Granulki obornika mają postać niewielkich, twardych, suchych wałeczków lub kuleczek – zwykle koloru brązowego lub ciemnobrązowego. Dzięki procesowi suszenia i fermentacji nie mają one nieprzyjemnego zapachu, charakterystycznego dla świeżego obornika. Produkt jest praktycznie bezwonny, nie pyli się, łatwo się rozsypuje i przechowuje – nawet przez kilka lat. Pod wpływem wilgoci granulki pęcznieją, miękną i stopniowo uwalniają składniki odżywcze do gleby.

Obornik granulowany – co zawiera i jaki ma skład?

Obornik granulowany to nawóz bogaty w cenne składniki odżywcze niezbędne dla zdrowego wzrostu roślin. W jego składzie znajdują się przede wszystkim: azot (N), fosfor (P), potas (K), wapń (Ca), magnez (Mg), siarka (S) oraz mikroelementy takie jak: żelazo (Fe), bor (B), miedź (Cu), cynk (Zn), mangan (Mn).

Proporcje tych składników różnią się w zależności od rodzaju obornika (bydlęcy, kurzy, koński), ale zawsze mają na celu dostarczenie roślinom kompletnego zestawu makro- i mikroelementów.

Co ważne, granulat zawiera także materię organiczną i próchnicę, które wspierają rozwój pożytecznych mikroorganizmów w glebie, poprawiają jej strukturę, zdolność do zatrzymywania wody i dostępność składników pokarmowych.

Dzięki naturalnemu procesowi produkcji – kompostowaniu i fermentacji – obornik granulowany jest wolny od patogenów, nasion chwastów i nieprzyjemnego zapachu, a jego działanie jest długofalowe i bezpieczne dla roślin.

Kiedy stosować obornik granulowany? 

Czy lepszy będzie wiosenny czy jesienny termin? Ogólnie rzecz biorąc, obornik granulowany można stosować przez cały rok – w zależności od potrzeb upraw i kondycji gleby. Najlepsze efekty daje jednak:

• jesienne nawożenie (październik–listopad) – idealne, gdy chcemy poprawić strukturę i żyzność gleby przed nowym sezonem,
• wiosenne nawożenie (marzec–kwiecień) – dla wsparcia intensywnego wzrostu roślin,
• nawożenie pogłówne w sezonie wegetacyjnym – jako uzupełnienie składników odżywczych dla roślin w pełni wzrostu.

Od czego zależy wybór terminu?

Główne czynniki to:

• rodzaj roślin – rośliny o intensywnym wzroście lub krótkim cyklu (np. warzywa liściowe) skorzystają z nawożenia wiosennego,
• cel nawożenia – jesienią warto budować strukturę gleby, a wiosną wspierać wegetację,
• stan gleby – gleby zubożone lub lekkie warto zasilać zarówno jesienią, jak i wiosną. 

Jak stosować obornik granulowany krok po kroku? 

Obornik granulowany – jak stosować go prawidłowo? W praktyce masz do wyboru kilka metod:

1. Rozsypanie na powierzchni gleby – najprostszy sposób to rozsypać obornik granulowany wokół roślin lub na całej rabacie i lekko wymieszać z wierzchnią warstwą gleby (np. grabiami). Jest to metoda odpowiednia dla większości upraw, zwłaszcza jesienią i wczesną wiosną.
2. Mieszanie z podłożem – przy sadzeniu nowych roślin warto wymieszać granulat z ziemią w dołkach sadzeniowych. To daje młodym roślinom lepszy start.
3. Rozpuszczenie w wodzie – można też przygotować wyciąg wodny – granulat rozpuszczony w wodzie stosuje się do podlewania roślin w doniczkach, szklarni czy tunelach.

Praktyczne wskazówki:

• Nie stosuj na bardzo suchą glebę – najlepiej podlać po nawożeniu.
• Uważaj na przenawożenie – stosuj zalecane dawki.
• Nie syp granulatu bezpośrednio pod liście lub łodygi. 

Obornik granulowany a pora roku – wiosenne i jesienne nawożenie 

Jak używać obornika granulowanego wiosną, a jak jesienią? W obu przypadkach korzyści są nieco inne: 

Wiosenne nawożenie obornikiem granulowanym

1. Stymuluje wzrost roślin po zimowym spoczynku.
2. Poprawia zdolność gleby do magazynowania wody i składników odżywczych.
3. Szczególnie polecane dla warzyw, trawnika i roślin ozdobnych. 

Jesienne nawożenie obornikiem granulowanym

1. Buduje strukturę gleby na nowy sezon.
2. Wzbogaca glebę w próchnicę.
3. Wspomaga regenerację gleby po intensywnym sezonie.
4. Rośliny korzystające z nawożenia jesiennego: drzewa i krzewy owocowe, byliny, rośliny cebulowe. 

Fot. andreaobzerova / Adobe Stock

Podczas sadzenia roślin warto wymieszać obornik granulowany z ziemią w dołku. Wystarczy wsypać ok. 1–2 garści granulatu (ok. 50–100 g w zależności od wielkości rośliny) na dno lub na boki dołka, dokładnie wymieszać z podłożem i dopiero wtedy umieścić sadzonkę. Dzięki temu korzenie nie będą miały bezpośredniego kontaktu z nawozem, a składniki odżywcze będą się stopniowo uwalniały, wspierając zdrowy rozwój młodej rośliny.

Obornik kurzy i bydlęcy granulowany – jak je stosować?

Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów nawozów: 

Obornik bydlęcy granulowany
Uniwersalny nawóz – do warzyw, owoców, roślin ozdobnych. Zrównoważone działanie – azot, fosfor, potas. Jak stosować? Rozsypać 100–200 g/m² lub przygotować wyciąg wodny. 

Obornik kurzy granulowany
Bardzo bogaty w azot – szczególnie polecany do warzyw o dużym zapotrzebowaniu. Stosować ostrożnie – najlepiej w formie wyciągu wodnego (np. 1 kg/10 l wody). 

Gnojówka z obornika granulowanego – jak rozpuścić i przygotować obornik granulowany do podlewania? 

Jak rozpuścić obornik granulowany? To bardzo proste:

1. Wsyp granulat do wiadra lub beczki (np. 1 kg na 10 l wody).
2. Zalej wodą i odstaw na około 1–2 tygodnie.
3. Po rozpuszczeniu wymieszaj dokładnie i podlewaj rośliny. 

Kiedy warto stosować wyciąg wodny? Do roślin w doniczkach, w tunelach foliowych i szklarniach, do młodych roślin (łagodniejsze działanie). 

Fot. Khaligo / Adobe Stock

W czasie sezonu wegetacyjnego obornik granulowany można stosować do podsypywania roślin – czyli jako nawóz pogłówny. Wystarczy rozsypać cienką warstwę granulatu (ok. 50–100 g/m²) wokół roślin, delikatnie wmieszać go w wierzchnią warstwę gleby i obficie podlać. Dzięki temu rośliny stopniowo otrzymują dodatkową porcję składników odżywczych, co wspomaga ich wzrost i kwitnienie. Unikaj nawożenia w upalne, suche dni – najlepiej podsypywać tuż przed deszczem lub po podlewaniu.

Obornik granulowany pod warzywa i rośliny ozdobne – praktyczne porady

Kiedy stosować obornik granulowany pod warzywa? Najlepiej:

• jesienią – aby wzbogacić glebę przed wiosennym siewem,
• wiosną – przed wysadzeniem rozsady lub siewem. 

Jakie warzywa i rośliny najlepiej reagują na nawożenie obornikiem granulowanym?

• Warzywa: pomidory, ogórki, cukinia, dynia, kapustne, sałata.
• Owoce: truskawki, maliny, porzeczki.
• Rośliny ozdobne: róże, hortensje, byliny.
• Trawniki – szczególnie po zimie.

Dawkowanie: Zazwyczaj 100–200 g/m² (zależnie od zaleceń producenta). Nie przekraczać dawek – unikasz przenawożenia.

Jak widać, obornik granulowany to uniwersalny, bezpieczny i łatwy w stosowaniu nawóz, który sprawdzi się praktycznie w każdym ogrodzie czy na działce. Klucz do sukcesu to dobór odpowiedniego terminu stosowania, świadome dawkowanie i regularne nawożenie dopasowane do potrzeb roślin.

Zdjęcie tytułowe: andreaobzerova / Adobe Stock

A Ty – czy masz już doświadczenia ze stosowaniem obornika granulowanego? Wolisz nawożenie wiosenne czy jesienne? Podziel się swoją opinią w komentarzu!