Smaczne chwasty | 5 przepisów Małgorzaty Kalemby Drożdż

smaczne chwasty przepisy Małgorzaty Kalemby Drożdż fot. photodesign Depositphotos

Wiosna to czas, kiedy przyroda budzi się do życia, a nas dopada kulinarna tęsknota za świeżymi warzywami i zieleniną. Małgorzata Kalemba Drożdż zdradza, jakie chwasty można o tej porze roku przeobrazić w pyszne dania i podaje 5 oryginalnych smacznych przepisów z chwastami w roli głównej!

Posłuchaj
00:00
Artykuł pochodzi z magazynu:
Gardeners' World. Edycja Polska
Gardeners' World. Edycja Polska
Maj-Czerwiec 2021
Przejrzyj i kup
21

Gardeners World Edycja Polska
Artykuł pochodzi z magazynu
Gardeners' World. Edycja Polska / Maj-Czerwiec 2021

Niestety, na warzywa z własnego ogrodu zwykle musimy jeszcze poczekać, a nowalijki ze sklepu budzą wątpliwości co do miejsca pochodzenia i ilości nawozów użytych do ich produkcji. Tymczasem nasz ogród, pola i lasy są przebogatym źródłem pełnych witalności dzikich roślin: chwastów, drzew, kwiatów.

Dzikie nowalijki są nie tylko odżywczą, witaminową bombą, ale mogą nam zapewnić prawdziwą eksplozję niecodziennych smaków, a wtedy finałem zwykłego spaceru będzie kulinarna uczta.

Kilka minut w ogrodzie i już w kuchni nie będzie wiało przednówkową nudą. Warto rozejrzeć się za rosnącymi pod stopami pędami chmielu, podagrycznikiem, młodziutką pokrzywą czy stokrotkami, a potem spojrzeć w górę i poszukać pąków liściowych lipy, kwiatów klonu, młodych liści buka czy brzozowych kotek.

(Nie)chciane smakołyki

Chwasty to rośliny, które rosną w miejscu, w którym ich nie chcemy. Nie ma znaczenia, do jakiego gatunku należą; w jednym ogrodzie mogą być pielęgnowane, a w innym uznane za niepożądane. Chwasty zazwyczaj odbierane są jako coś złego, bo obniżają efektywność uprawy, odbierają roślinom hodowlanym miejsce i wodę, zasłaniają słońce. Tymczasem w wielu przypadkach wystarczy zmienić sposób patrzenia, by dostrzec, że te „chwasty” mogą stanowić dodatkowy plon. Gratis od Matki Natury! A ona oferuje nam prawdziwe bogactwo.

Dzikie rośliny i jadalne kwiaty są bardzo zdrowe, wiele z nich jest używanych w ziołolecznictwie od wieków. Właściwie każda roślina jadalna dostarcza nam składników prozdrowotnych, takich jak polifenole (szczególnie flawonoidy), karotenoidy, olejki eteryczne i izoprenoidy. Wystarczy odrobina ciekawości i wiedzy oraz chęć przełamania wewnętrznych uprzedzeń i społecznych schematów, żeby dostrzec, że chwasty, drzewa i kwiaty to cudowny skarbiec kulinarnych możliwości.

Czy zamiast pozbywać się chwastów, nie prościej, przyjemniej i smaczniej je... zjeść?

Zielsko pod kontrolą

Jedną z pierwszych jadalnych roślin, które pojawiają się w ogrodzie jest podagrycznik. Ten pospolity chwast dawniej był ceniony jako środek leczniczy przy podagrze, a obecnie jest jedną z najbardziej nielubianych roślin. Został znienawidzony za swoje zdolności do ekspansji i regeneracji dzięki podziemnym kłączom. Tymczasem to prawdziwy skarb! Jakże niesprawiedliwie obchodzimy się z tym cudownym warzywem.

Zamiast narzekać, że podagrycznika nie da się wytępić, cieszmy się, że to pyszne warzywo błyskawicznie się rozrasta i przez cały sezon wegetacyjny może nam dostarczać świeżego, aromatycznego pożywienia.

Wystarczy skosić dorosłą kępę, żeby ponownie wypuściła nowe, młode i bardzo smakowite liście. Podagrycznik ma liście złożone w układzie: 3 listki na górze i 2 x 2 listki po bokach (te młode, bo starsze mogą czasami mieć więcej) i nagie ogonki (bez włosków i szczecinek) o trójkątnym przekroju. W smaku podagrycznik bardzo przypomina natkę marchewki, a najsmaczniejsze są młodziutkie liście, miękkie i lekko zwinięte jak „kurza stopka”, tak jasnozielone, że wydaje się, że aż świecą.

Pędy chmielu to śmiałe rośliny, które rosną niepostrzeżenie w naszym otoczeniu. Kwiatostany chmielu stanowią podstawową przyprawę do piwa, ale młode pędy są prawdziwym delikatesem, okrzykniętym najdroższym warzywem świata, a tak naprawdę plenią się jak chwasty. W smaku przypominają nieco gorzkie szparagi.

Wiosenne pędy chmielu zwykle można zbierać do końca maja, dopóki jeszcze są kruche i soczyste.

Zrywa się łodygi o długości do ok. 20 cm, ale czasem łodygi pozostają miękkie na dużo większej długości. Starsze liście i pędy chmielu mogą podrażniać skórę setkami maleńkich, ostrych haczyków. Na młodym chmielu haczyki są raczej miękkie i nieszkodliwe, ale zasadniczo pędów chmielu nie jada się na surowo i podaje się je zwykle w towarzystwie jakiegoś sosu lub dodatku, który obklei łodygi.

Najpyszniejsze drzewne nowalijki to moim zdaniem liście lipy i kwiaty klonu. Pojawiają się jako pierwsze, często jeszcze przed roślinami zielnymi, i rozjaśniają świat radosną, wprost fluorescencyjną zielenią. Młodziutkie liście lipy, które ledwie opuściły pąki są słodkie i soczyste. Warto je wrzucić do sałatki lub położyć na kanapce.

Tak jak kiełki roślin zielnych, tak pąki drzew są wyładowane składnikami odżywczymi. Kwiaty klonu, te seledynowe piękności, są słodkie i aromatyczne, można je jeść na surowo w sałatkach, użyć jako orzeźwiającą dekorację deserów, zakisić lub usmażyć w cieście naleśnikowym. W każdej postaci są przepyszne!

Poznaj 5 przepisów ze smacznymi chwastami!

Smaczne chwasty - pasta z chwasta
Fot. Małgorzata Kalemba Drożdż
PASTA Z CHWASTA
SKŁADNIKI: Młode listki podagrycznika i liście pokrzywy, orzechy włoskie lub laskowe, oliwa extra virgin, kawałek twardego koziego sera, kilka kropli soku z cytryny, sól
PRZEPIS: Liście dokładnie umyj i osusz, a potem zmiksuj z orzechami i oliwą. Dodaj starty ser i dopraw do smaku sokiem z cytryny i solą. Dolewając więcej oliwy, możesz zmienić konsystencję na rzadszą. Do smarowania pieczywa bardziej się nadaje zwarte, kremowe pesto.
Smaczne chwasty - jajecznica z chmielem
Fot. Małgorzata Kalemba Drożdż, scis65/Depositphotos
JAJECZNICA Z CHMIELEM
SKŁADNIKI: Garść młodych pędów chmielu, 3 jajka, 1-2 plasterki szynki dojrzewającej, 1 łyżka masła, sól, pieprz
PRZEPIS: Szynkę pokrój w kostkę i podsmaż na maśle. Pędy chmielu potnij na krótsze kawałki i dorzuć na patelnię. Smaż kilka minut. Wbij jajka, dopraw i usmaż, mieszając.
Smaczne chwasty - sałatka z liści klonu i lipy
Fot. Małgorzata Kalemba Drożdż
SAŁATKA Z LIŚCI KLONU I LIPY
SKŁADNIKI: Młode liście lipy, młode liście klonu, pąki liściowe lipy, kwiaty klonu, oliwa extra virgin, sok z cytryny lub ocet jabłkowy, sól cypryjska
PRZEPIS: Drzewne nowalijki skrop sokiem z cytryny, posól i polej oliwą lub ulubionym olejem sałatkowym i od razu podawaj jako dodatek do obiadu. Możesz wzbogacić sałatkę pomidorkami koktajlowymi i oliwkami.
Smaczne chwasty - herbatka z kwiatka
Fot. Małgorzata Kalemba Drożdż, HeungSoon/Pixabay
HERBATKA Z KWIATKA
SKŁADNIKI: Kwiaty forsycji, kwiatostany klonu, pąki jabłoni
PRZEPIS: Zbierz łyżkę kwiatów: klonu, forsycji, jabłoni – te są najpyszniejsze. Zalej szklanką gorącej wodą i odstaw pod przykryciem. Są absolutnie pyszne i zapewnią zupełnie wyjątkowe doznania smakowe.
Smaczne chwasty - sielska zupa z zielska
Fot. Małgorzata Kalemba Kalemba Drożdż, AntonMatyukha, ChWeiss/Depositphotos
SIELSKA ZUPA Z ZIELSKA
SKŁADNIKI: 2 litry młodych liści pokrzywy, podagrycznika, mniszka i jasnoty, 500 g ziemniaków, 1 pietruszka, 1 marchew, kawałek selera, cebula, 1-2 ząbki czosnku, 1,5 l bulionu, garść liści bluszczyku kurdybanka, papryczka chili, 1-2 łyżki masła
PRZEPIS: Warzywa umyj, obierz i pokrój w kostkę. Cebulę i czosnek zeszklij na maśle od razu w garnku, w którym będzie się gotowała zupa. Dolej wino, zagotuj. Dorzuć warzywa, kawałek papryczki chili, zalej bulionem i gotuj do miękkości. Liście chwastów umyj, posiekaj, dorzuć do zupy i po minucie zdejmij z ognia. Dopraw do smaku bluszczykiem kurdybankiem.
Małgorzata Kalemba Drożdż

Tekst: Małgorzata Kalemba Drożdż – dr biochemii, autorka kulinarnego bloga „Trochę Inna Cukiernia”. Laureatka AIG Prix Międzynarodowej Akademii Gastronomicznej. Autorka kulinarno-botanicznej encyklopedii: „Jadalne kwiaty”.

Zdjęcie tytułowe: photodesign/ Depositphotos

Gardeners World okladka 3 2021


☺️ Dziękujemy, że przeczytałaś/eś artykuł do końca. Bądź na bieżąco i zapisz się do newslettera. Odwiedź nas na Facebooku, Instagramie, Pintereście, YouTube oraz na naszym internetowym forum ogrodniczym.

Obserwuj
Autor
Gardeners' World. Edycja Polska Gardeners' World. Edycja Polska

To wydanie licencyjne największego brytyjskiego magazynu ogrodniczego. W zielonym ogródku publikowane są wybrane artykuły.

Artykuły autora Wszyscy autorzy
Tematy
Tagi
Najnowsze treści