Logo
Logo

Smaczne chwasty | 5 przepisów Małgorzaty Kalemby Drożdż

Wiosna to czas, kiedy przyroda budzi się do życia, a nas dopada kulinarna tęsknota za świeżymi warzywami i zieleniną. Małgorzata Kalemba Drożdż zdradza, jakie chwasty można o tej porze roku przeobrazić w pyszne dania i podaje 5 oryginalnych smacznych przepisów z chwastami w roli głównej!

Gardeners World Edycja Polska
Artykuł pochodzi z magazynu
Gardeners' World. Edycja Polska / Maj-Czerwiec 2021

Niestety, na warzywa z własnego ogrodu zwykle musimy jeszcze poczekać, a nowalijki ze sklepu budzą wątpliwości co do miejsca pochodzenia i ilości nawozów użytych do ich produkcji. Tymczasem nasz ogród, pola i lasy są przebogatym źródłem pełnych witalności dzikich roślin: chwastów, drzew, kwiatów.

Dzikie nowalijki są nie tylko odżywczą, witaminową bombą, ale mogą nam zapewnić prawdziwą eksplozję niecodziennych smaków, a wtedy finałem zwykłego spaceru będzie kulinarna uczta.

Kilka minut w ogrodzie i już w kuchni nie będzie wiało przednówkową nudą. Warto rozejrzeć się za rosnącymi pod stopami pędami chmielu, podagrycznikiem, młodziutką pokrzywą czy stokrotkami, a potem spojrzeć w górę i poszukać pąków liściowych lipy, kwiatów klonu, młodych liści buka czy brzozowych kotek.

(Nie)chciane smakołyki

Chwasty to rośliny, które rosną w miejscu, w którym ich nie chcemy. Nie ma znaczenia, do jakiego gatunku należą; w jednym ogrodzie mogą być pielęgnowane, a w innym uznane za niepożądane. Chwasty zazwyczaj odbierane są jako coś złego, bo obniżają efektywność uprawy, odbierają roślinom hodowlanym miejsce i wodę, zasłaniają słońce. Tymczasem w wielu przypadkach wystarczy zmienić sposób patrzenia, by dostrzec, że te „chwasty” mogą stanowić dodatkowy plon. Gratis od Matki Natury! A ona oferuje nam prawdziwe bogactwo.

Dzikie rośliny i jadalne kwiaty są bardzo zdrowe, wiele z nich jest używanych w ziołolecznictwie od wieków. Właściwie każda roślina jadalna dostarcza nam składników prozdrowotnych, takich jak polifenole (szczególnie flawonoidy), karotenoidy, olejki eteryczne i izoprenoidy. Wystarczy odrobina ciekawości i wiedzy oraz chęć przełamania wewnętrznych uprzedzeń i społecznych schematów, żeby dostrzec, że chwasty, drzewa i kwiaty to cudowny skarbiec kulinarnych możliwości.

Czy zamiast pozbywać się chwastów, nie prościej, przyjemniej i smaczniej je... zjeść?

Zielsko pod kontrolą

Jedną z pierwszych jadalnych roślin, które pojawiają się w ogrodzie jest podagrycznik. Ten pospolity chwast dawniej był ceniony jako środek leczniczy przy podagrze, a obecnie jest jedną z najbardziej nielubianych roślin. Został znienawidzony za swoje zdolności do ekspansji i regeneracji dzięki podziemnym kłączom. Tymczasem to prawdziwy skarb! Jakże niesprawiedliwie obchodzimy się z tym cudownym warzywem.

Zamiast narzekać, że podagrycznika nie da się wytępić, cieszmy się, że to pyszne warzywo błyskawicznie się rozrasta i przez cały sezon wegetacyjny może nam dostarczać świeżego, aromatycznego pożywienia.

Wystarczy skosić dorosłą kępę, żeby ponownie wypuściła nowe, młode i bardzo smakowite liście. Podagrycznik ma liście złożone w układzie: 3 listki na górze i 2 x 2 listki po bokach (te młode, bo starsze mogą czasami mieć więcej) i nagie ogonki (bez włosków i szczecinek) o trójkątnym przekroju. W smaku podagrycznik bardzo przypomina natkę marchewki, a najsmaczniejsze są młodziutkie liście, miękkie i lekko zwinięte jak „kurza stopka”, tak jasnozielone, że wydaje się, że aż świecą.

Pędy chmielu to śmiałe rośliny, które rosną niepostrzeżenie w naszym otoczeniu. Kwiatostany chmielu stanowią podstawową przyprawę do piwa, ale młode pędy są prawdziwym delikatesem, okrzykniętym najdroższym warzywem świata, a tak naprawdę plenią się jak chwasty. W smaku przypominają nieco gorzkie szparagi.

Wiosenne pędy chmielu zwykle można zbierać do końca maja, dopóki jeszcze są kruche i soczyste.

Zrywa się łodygi o długości do ok. 20 cm, ale czasem łodygi pozostają miękkie na dużo większej długości. Starsze liście i pędy chmielu mogą podrażniać skórę setkami maleńkich, ostrych haczyków. Na młodym chmielu haczyki są raczej miękkie i nieszkodliwe, ale zasadniczo pędów chmielu nie jada się na surowo i podaje się je zwykle w towarzystwie jakiegoś sosu lub dodatku, który obklei łodygi.

Najpyszniejsze drzewne nowalijki to moim zdaniem liście lipy i kwiaty klonu. Pojawiają się jako pierwsze, często jeszcze przed roślinami zielnymi, i rozjaśniają świat radosną, wprost fluorescencyjną zielenią. Młodziutkie liście lipy, które ledwie opuściły pąki są słodkie i soczyste. Warto je wrzucić do sałatki lub położyć na kanapce.

Tak jak kiełki roślin zielnych, tak pąki drzew są wyładowane składnikami odżywczymi. Kwiaty klonu, te seledynowe piękności, są słodkie i aromatyczne, można je jeść na surowo w sałatkach, użyć jako orzeźwiającą dekorację deserów, zakisić lub usmażyć w cieście naleśnikowym. W każdej postaci są przepyszne!

Poznaj 5 przepisów ze smacznymi chwastami!

Smaczne chwasty - pasta z chwasta
Fot. Małgorzata Kalemba Drożdż
PASTA Z CHWASTA
SKŁADNIKI: Młode listki podagrycznika i liście pokrzywy, orzechy włoskie lub laskowe, oliwa extra virgin, kawałek twardego koziego sera, kilka kropli soku z cytryny, sól
PRZEPIS: Liście dokładnie umyj i osusz, a potem zmiksuj z orzechami i oliwą. Dodaj starty ser i dopraw do smaku sokiem z cytryny i solą. Dolewając więcej oliwy, możesz zmienić konsystencję na rzadszą. Do smarowania pieczywa bardziej się nadaje zwarte, kremowe pesto.
Smaczne chwasty - jajecznica z chmielem
Fot. Małgorzata Kalemba Drożdż, scis65/Depositphotos
JAJECZNICA Z CHMIELEM
SKŁADNIKI: Garść młodych pędów chmielu, 3 jajka, 1-2 plasterki szynki dojrzewającej, 1 łyżka masła, sól, pieprz
PRZEPIS: Szynkę pokrój w kostkę i podsmaż na maśle. Pędy chmielu potnij na krótsze kawałki i dorzuć na patelnię. Smaż kilka minut. Wbij jajka, dopraw i usmaż, mieszając.
Smaczne chwasty - sałatka z liści klonu i lipy
Fot. Małgorzata Kalemba Drożdż
SAŁATKA Z LIŚCI KLONU I LIPY
SKŁADNIKI: Młode liście lipy, młode liście klonu, pąki liściowe lipy, kwiaty klonu, oliwa extra virgin, sok z cytryny lub ocet jabłkowy, sól cypryjska
PRZEPIS: Drzewne nowalijki skrop sokiem z cytryny, posól i polej oliwą lub ulubionym olejem sałatkowym i od razu podawaj jako dodatek do obiadu. Możesz wzbogacić sałatkę pomidorkami koktajlowymi i oliwkami.
Smaczne chwasty - herbatka z kwiatka
Fot. Małgorzata Kalemba Drożdż, HeungSoon/Pixabay
HERBATKA Z KWIATKA
SKŁADNIKI: Kwiaty forsycji, kwiatostany klonu, pąki jabłoni
PRZEPIS: Zbierz łyżkę kwiatów: klonu, forsycji, jabłoni – te są najpyszniejsze. Zalej szklanką gorącej wodą i odstaw pod przykryciem. Są absolutnie pyszne i zapewnią zupełnie wyjątkowe doznania smakowe.
Smaczne chwasty - sielska zupa z zielska
Fot. Małgorzata Kalemba Kalemba Drożdż, AntonMatyukha, ChWeiss/Depositphotos
SIELSKA ZUPA Z ZIELSKA
SKŁADNIKI: 2 litry młodych liści pokrzywy, podagrycznika, mniszka i jasnoty, 500 g ziemniaków, 1 pietruszka, 1 marchew, kawałek selera, cebula, 1-2 ząbki czosnku, 1,5 l bulionu, garść liści bluszczyku kurdybanka, papryczka chili, 1-2 łyżki masła
PRZEPIS: Warzywa umyj, obierz i pokrój w kostkę. Cebulę i czosnek zeszklij na maśle od razu w garnku, w którym będzie się gotowała zupa. Dolej wino, zagotuj. Dorzuć warzywa, kawałek papryczki chili, zalej bulionem i gotuj do miękkości. Liście chwastów umyj, posiekaj, dorzuć do zupy i po minucie zdejmij z ognia. Dopraw do smaku bluszczykiem kurdybankiem.
Małgorzata Kalemba Drożdż

Tekst: Małgorzata Kalemba Drożdż – dr biochemii, autorka kulinarnego bloga „Trochę Inna Cukiernia”. Laureatka AIG Prix Międzynarodowej Akademii Gastronomicznej. Autorka kulinarno-botanicznej encyklopedii: „Jadalne kwiaty”.

Zdjęcie tytułowe: photodesign/ Depositphotos

Gardeners World okladka 3 2021

Autor
Smaczne chwasty | 5 przepisów Małgorzaty Kalemby Drożdż
Smaczne chwasty | 5 przepisów Małgorzaty Kalemby Drożdż
Gardeners` World. Edycja Polska

Gardeners' World Polska to wydanie licencyjne największego brytyjskiego magazynu ogrodniczego. W zielonym ogródku publikowane są wybrane artykuły z magazynu.

Tagi
Powiązane tematy