Dobroczynek kalifornijski (Neoseiulus californicus) to mikroskopijny drapieżca, który stanowi skuteczną i w pełni naturalną broń przeciwko uciążliwym przędziorkom w ogrodzie i szklarni. Zamiast sięgać po chemiczne opryski, warto poznać tego sprzymierzeńca roślin – zwłaszcza jeśli zależy Ci na ekologicznych metodach ochrony.
Czym jest dobroczynek kalifornijski?
Dobroczynek kalifornijski to niewielki roztocz z rodziny Phytoseiidae, mający około 0,3 mm długości. Choć trudno go dostrzec gołym okiem, jego działanie jest łatwo zauważalne – skutecznie redukuje populację przędziorków, które potrafią zniszczyć liście i zahamować rozwój wielu roślin. Co ważne, Neoseiulus californicus jest całkowicie nieszkodliwy dla ludzi, zwierząt i samych roślin, dzięki czemu doskonale nadaje się do stosowania zarówno w ogrodzie, jak i w domowej uprawie roślin ozdobnych.
Nie przegap! ▶ Nowe trendy ogrodowe na 2026 rok ogłoszone. Te odmiany wygrały Konkurs Roślinnych Nowości 2025
Jak działa dobroczynek kalifornijski?
Ten drapieżny roztocz żywi się przede wszystkim przędziorkami – dorosłymi osobnikami, larwami, a nawet jajami. To oznacza, że jego obecność skutecznie przerywa cykl rozwoju szkodnika. Dobroczynek atakuje również inne drobne roztocza, co czyni go uniwersalnym sprzymierzeńcem w walce z mikroskopijnymi pasożytami.
Co istotne, dobroczynek działa także prewencyjnie – w sytuacji, gdy brakuje pokarmu, potrafi przetrwać dłuższy czas, żywiąc się pyłkiem lub roztoczami saprofitycznymi. Dzięki temu możliwe jest jego stosowanie profilaktyczne, zanim dojdzie do masowego pojawienia się przędziorków.
Gdzie i kiedy stosować dobroczynka?
Najlepiej sprawdza się w szklarniach, tunelach foliowych i pomieszczeniach zamkniętych, gdzie panują sprzyjające warunki cieplne i wilgotnościowe. Można go jednak z powodzeniem stosować także w ogrodzie – szczególnie na roślinach ozdobnych i warzywach uprawianych pod osłonami.
Optymalne warunki działania dobroczynka to:
-
temperatura od 15°C do 30°C (najlepiej 20–25°C),
-
umiarkowana do wysokiej wilgotność powietrza.
Warto wdrożyć go wczesną wiosną, zanim populacja przędziorków osiągnie krytyczny poziom. Stosowanie profilaktyczne sprawia, że nie dopuszczamy do rozwoju ognisk choroby.
Lista zakupów ▶ Przygotuj ogród na jesień. Te produkty sprawdzą się we wrześniu idealnie
Jak wygląda aplikacja dobroczynka?
Dobroczynek kalifornijski sprzedawany jest zwykle w formie granulatu lub nośnika organicznego, na którym znajdują się osobniki dorosłe i młodociane. Można go kupić w opakowaniach zawierających od kilkuset do kilkudziesięciu tysięcy roztoczy.
Zastosowanie jest niezwykle proste: wystarczy rozsypać preparat bezpośrednio na rośliny (np. między liśćmi) lub na podłoże – najlepiej rano lub wieczorem, przy niższej temperaturze. Nie należy wykonywać oprysków chemicznych bezpośrednio przed lub po wypuszczeniu dobroczynka, ponieważ środki ochrony roślin mogą go zniszczyć.
Ile kosztuje dobroczynek i gdzie go kupić?
Preparaty z dobroczynkiem kalifornijskim są dostępne w specjalistycznych sklepach ogrodniczych i internetowych. Cena zależy od ilości osobników – np. opakowanie zawierające 500–1000 sztuk kosztuje od kilkunastu do kilkudziesięciu złotych.
Choć wydatek ten może wydawać się większy niż zakup chemicznego środka, efekt ekologiczny i długofalowa ochrona roślin w pełni rekompensują koszt. Dodatkowo dobroczynek nie wymaga ponawiania aplikacji przy sprzyjających warunkach – raz wprowadzony potrafi się rozmnażać i utrzymywać populację przez wiele tygodni.

Dlaczego warto postawić na naturalnego sprzymierzeńca?
W odróżnieniu od chemicznych środków ochrony, które eliminują również pożyteczne owady i mikroorganizmy, dobroczynek – atakuje wyłącznie szkodniki. Jest więc idealnym rozwiązaniem dla osób, które cenią sobie naturalne metody i chcą chronić środowisko.
Dodatkowo, stosowanie tego roztocza zapobiega uodpornieniu się przędziorków na pestycydy, co jest poważnym problemem w intensywnej uprawie warzyw i roślin ozdobnych.
Zdjęcie tytułowe: Firn / Adobe Stock