Dr Hajnalka Szentgyörgyi jest jednym z wybranych ekspertów ONZ, którzy przygotowali raport na temat zaniku zapylaczy na świecie. Jak zaznacza, ginięcie pszczół to zjawisko powszechne, ale nie wszędzie tak samo nasilone.
Pszczoły w Polsce
"W Polsce jeszcze nie ma silnych zaników pszczół. W Europie ich spadek nie jest tak wyraźny jak w Ameryce czy w Chinach, gdzie na całych połaciach terenu w ogóle nie występują żadne pszczoły. Na takie tereny trzeba pszczoły sprowadzać, albo zapylać uprawy ręcznie. W Polsce ten problem jeszcze nie jest tak widoczny. Ale są czynniki, i to głównie zawinione przez człowieka, które powodują zanik pszczół na całym świecie" – mówi badaczka.
Przyznaje, że nie wszystkie czynniki są dobrze znane naukowcom. Wiadomo, że pszczoły chorują i przez intensywne rolnictwo są narażone na pestycydy, ale okazuje się, że niewiele wiadomo o wpływie zanieczyszczonego środowiska na rozwój pszczół.
Nie ma prawie żadnych badań pokazujących, jak takie typowe zanieczyszczenia środowiska oddziałują na pszczoły.
Badania nad smogiem
Co to smog i jak może wpływać na pszczoły?
"Metale ciężkie pojawiają się w środowisku w związku z prowadzoną przez człowieka działalnością przemysłową. Węglowodory aromatyczne to składniki smogu, chodzi o tak proste związki jak benzen czy toluen. Zostają w powietrzu w przypadku niepełnego spalania spalin samochodowych czy podczas palenia w kominku. Mówiąc prościej – to powszechnie znany smog" – mówi dr Hajnalka Szentgyörgyi, która na swoje trzyletnie badania otrzymała grant Narodowego Centrum Nauki w wysokości ponad 367 tys. zł.
Analizy będą prowadzone w terenie, na dwóch tzw. gradientach stężeń zanieczyszczenia metalami ciężkimi oraz węglowodorami aromatycznymi. Jeden z tych gradientów znajduje się w okolicach Olkusza, rozpoczyna się przy hucie cynku i rozciąga na północ.
Warto zaznaczyć, że dotąd prowadzone tam badania koncentrowały się na metalach ciężkich, nie badano jeszcze zanieczyszczenia węglowodorami aromatycznymi. Drugi gradient jest skierowany na węglowodory aromatyczne i badania będą odbywały się na terenie Krakowa, gdzie zanieczyszczenia powietrza jest bardzo wysokie.
Prace pokażą, jak pszczoły reagują na różne zanieczyszczenia i jak wpływa to na strategie życiowe pszczół – socjalność lub samotne wychowywanie potomstwa.
Pszczołę miodną chętnie wykorzystuje się jako wskaźnik w monitoringu środowiska. Można zebrać pyłek, miód, czy nawet same osobniki i badać zanieczyszczenie w danym miejscu. Ale nie ma badań, które pokazują, jak te zanieczyszczenia wpływają na rozwój pszczoły. Tej wiedzy brakuje. Badania dr Hajnalki Szentgyörgyi mają to zmienić. Projekt badawczy ma zaowocować kilkoma publikacjami. Analizy chemiczne będą wykonywane wraz z Zakładem Chemii Środowiska Uniwersytetu Jagiellońskiego.
2017-01-25
Źródło: Karolina Duszczyk, PAP - Nauka w Polsce www.naukawpolsce.pap.pl, zdjęcie tytułowe: Oldiefan/Pixabay
Jesienne kwiaty 
Dzikie zwierzęta 
Ochrona przed mrozem 
Iglaki 
Owoce 
Warzywa 
Trawy ozdobne 
Ptaki 
Filmy ogrodnicze 
