Zadrzewnie – krzewy z żelaza | gatunki, uprawa, pielęgnacja

Zadrzewnia (Diervilla) to rodzaj botaniczny blisko spokrewniony z krzewuszkami. Zaliczają się do niego jedynie cztery gatunki krzewów – trzy występujące naturalnie w Ameryce Północnej, głównie w Kanadzie i USA, a jeden gatunek jest mieszańcowy. W ostatnich latach uzyskano wiele interesujących odmian ogrodowych, dzięki czemu zadrzewnie wreszcie zaczynają pojawiać się także poza ogrodami botanicznymi i kolekcjami miłośników roślin rzadko spotykanych. Krzewy te są bowiem znakomicie przystosowane do warunków klimatycznych naszego kraju.

Fot. Konkurs roślin nowości ZSzP

Zadrzewnia bezogonkowa COLL SPLASH

Wśród zalet zadrzewni, poza oczywistymi walorami dekoracyjnymi, na podkreślenie zasługuje wysoka zdrowotność – właściwie nie obserwuje się na nich występowania szkodników czy chorób – oraz ich niewielkie wymagania uprawowe. Zaletą zadrzewni jest też ich termin kwitnienia, zwykle rozciągający się od pełni lata do wczesnej jesieni. A do tego kwiaty – produkują nektar, stanowiący pożytek dla licznych grup owadów zapylających. Wraz z budleją Davida są prawdziwą stołówką dla dzikich pszczół, trzmieli, motyli i ciem.

Kwiaty zadrzewni produkują nektar, stanowiący pożytek dla licznych grup owadów zapylających

Fot. Konkurs roślin nowości ZSzP

Zadrzewnia nadbrzeżna HONEYBEE

Uprawa i wymagania

Zadrzewnie są roślinami bardzo plastycznymi i tolerancyjnymi. Nie są wybredne w stosunku do podłoża: dobrze rosną niemal w każdej ziemi ogrodowej, na stanowiskach słonecznych i półcienistych. Tolerują suszę, zasolenie podłoża i zanieczyszczone powietrze miejskie. Są całkowicie odporne na mróz.

Odmiany o wielobarwnych, obrzeżonych lub pstrych liściach wymagają bardziej wilgotnych gleb, zwłaszcza gdy są sadzone na stanowiskach o wystawie południowej. Ale już gatunki i odmiany o liściach zielonych czy czerwonych bez problemu poradzą sobie z okresowym niedoborem wody bez zauważalnego uszczerbku dla ich walorów ozdobnych.

Wysoka zdrowotność i brak groźniejszych szkodników czy chorób sprawia, że zadrzewnie to rośliny prawie bezobsługowe. Jedynym zabiegiem, który warto wykonać co roku na wiosnę, jest przycięcie wszystkich pędów na wysokości 20-30 cm od ziemi. Dzięki temu rośliny pozostaną zwarte, wytworzą liczne młode pędy i obficie zakwitną.

Poznaj 4 najciekawsze zadrzewnie do ogrodu

Fot. Grzegorz Falkowski (ZSzP)

Zadrzewnia kanadyjska (Diervilla lonicera)

To pierwszy gatunek zadrzewni sprowadzony do Europy z Ameryki Północnej na początku XVIII wieku przez francuskiego lekarza Dierville’a. W Polsce notowany na początku XIX wieku w ofertach szkółek z Podzamcza, Poznania i Warszawy, do dziś pozostaje najbardziej rozpoznawalny.

Jest to niski, dorastający do 1 m wysokości krzew dający odrosty. Jego pędy częściowo pokładają się na ziemi, stąd roślina znajduje zastosowanie także jako krzew okrywowy. Wydłużone liście mają do 10 cm długości i od 2 do 8 cm szerokości, są osadzone na krótkich ogonkach. Zebrane w drobne kwiatostany niewielkie żółte kwiaty o wąskiej rurce i dwuwargowym brzegu tworzą się na szczytach pędów.

Fot. Grzegorz Falkowski (ZSzP)

Zadrzewnia nadbrzeżna (Diervilla rivularis)

Osiąga nieco większe rozmiary – w naturze dorasta do 2 m wysokości, a od pozostałych gatunków odróżnia się obustronnym owłosieniem liści. Odmiana ‘Troja Black’ osiąga 1-1,5 m wysokości i początkowo ma ciemnoczerwone liście, które w miarę rozwoju i dojrzewania stają się zielonopurpurowe i ciemnozielone z delikatnym odcieniem purpury. Na ich tle bardzo ładnie prezentują się żółte kwiaty.

W 2015 r. na rynku pojawiła się interesująca odmiana żółtolistna HONEYBEE – niski, kompaktowy krzew o wzniesionym, półkulistym pokroju i cytrynowym ulistnieniu. Na niektórych liściach wzdłuż nerwu głównego pojawiają się nieregularne, jasnozielone plamy w kształcie kleksów.

Fot. Grzegorz Falkowski (ZSzP)

Zadrzewnia bezogonkowa (Diervilla sessilifolia)

Dorasta do 1,5 m wysokości. Jej cechą charakterystyczną jest brak ogonków liściowych (liście siedzące na łodygach). Młode liście są brązowe i od spodu błyszczące. Gatunek ten tworzy też większe (dłuższe) i liczniejsze kwiaty.

Szczególnie obficie kwiaty tworzą się u odmiany ‘Butterfly’, przyciągając w czasie kwitnienia liczne motyle. Wartą uwagi jest niska, dorastająca do 1 m wysokości, odmiana ‘Dise’ o liściach zmieniających swoją barwę na różnych etapach rozwoju. Młode liście są intensywnie purpurowe, później stają się seledynowe, a jesienią przebarwiają na ciepłe czerwienie. Oryginalne, biało obrzeżone liście tworzy uzyskana w 2005 r. odmiana COOL SPLASH. Jest to niski krzew osiągający od 0,5 do 1 m wysokości, przyciągający z daleka uwagę swoim oryginalnym ulistnieniem.

Fot. Konkurs Roślin Nowości ZSzP

Zadrzewnia okazała (Diervilla ×splendens)

To mieszaniec zadrzewni kanadyjskiej i bezogonkowej, uzyskany w połowie XIX wieku, o liściach osadzonych na krótkich ogonkach i siarkowożółtych kwiatach. Na uwagę zasługuje jej współczesna odmiana ‘Diva’ [na zdjęciu powyżej – red.], wyróżniona srebrnym medalem w ramach Konkursu Roślin Nowości międzynarodowej wystawy „Zieleń to Życie” w 2017 r.

Jest to krzew o rozłożystym pokroju, żółtych kwiatach i dekoracyjnych purpurowych liściach, których barwa utrzymuje się przez cały sezon wegetacyjny. Roślina dorasta do 1,5 m wysokości. Jej pędy są częściowo wzniesione, a częściowo pokładają się na ziemi.

Artykuł powstał we współpracy z Związkiem Szkółkarzy Polskich Więcej o roślinach i ich producentach znajdziesz na e-katalogroslin.pl