Streszczenie artykułu
Polacy co roku zajadają się borówkami – jest to zaraz po truskawkach najbardziej ukochany przez nas owoc. W czasie sezonu bez problemu możemy go kupić, dlatego też z roku na rok rośnie popularność amatorskiej uprawy borówki amerykańskiej w przydomowych ogrodach.
Podpowiadamy, jak założyć małą plantację, jak prawidłowo uprawiać borówki oraz jak je pielęgnować, aby cieszyć się ich dorodnymi owocami.
Dlaczego warto uprawiać borówkę amerykańską w ogrodzie?
Borówka amerykańska (Vaccinium corymbosum) zwana jest borówką wysoką lub jagodą amerykańską. To wysoki krzew jagodowy, należący do rodziny wrzosowatych (Ericaceae). W uprawie posiada wiele podobnych cech do spokrewnionych z nim wrzosów, wrzośców, różaneczników i azalii. Nie przycinana potrafi dorosnąć do ponad 2 metrów! Liście borówki są średniej wielkości, eliptyczne i całobrzegie. Mało urodziwe, zielonkawe kwiaty, z których następnie wytworzą się owoce, pojawiają się na szczytach pędów i są zebrane w grona. Kwitnie w kwietniu i maju.
Owoce borówki amerykańskiej
Owocami borówki amerykańskiej są jagody podobne do tych pozyskiwanych z borówki czarnej (leśnej jagody). Osiągają średnicę od 1 do 3 cm. Kolor skórki jest ciemnoniebieski z woskowym nalotem.
Jagody borówek zawierają dużo cukrów, soli mineralnych, witamin i innych składników biologicznie czynnych – wśród nich można wymienić witaminę A, B6, E, K, dużą ilość wit. C, tiaminę (wit. B1), ryboflawinę (wit. B2), niacynę (wit. B3) oraz kwas foliowy. Przez wielu borówki amerykańskie zaliczane są do "superfruits"!
Owoce borówki wysokiej dojrzewają od połowy lipca do początku września (zależnie od odmiany) warto więc posadzić kilka odmian (od wczesnych do późnych) aby cieszyć się owocami dłużej.
|
Plon z jednego krzewu w pełni owocowania (po 6-7 latach od posadzenia), w zależności od odmiany wynosi 3-6 kg. Borówki zbiera się dopiero kilka dni po wybarwieniu, gdyż dopiero wtedy nabierają właściwego smaku. |
Pochodzenie borówki amerykańskiej
Jak sama nazwa wskazuje, borówka amerykańska pochodzi zza oceanu, a dokładnie z Ameryki Północnej. W naturalnych warunkach rośnie najczęściej na wilgotnych lub mokrych, umiarkowanie kwaśnych torfowiskach wokół bagien i jezior oraz na osłoniętych od wiatrów stokach.
Towarowa uprawa borówki jest najbardziej rozpowszechniona w USA i Kanadzie. Stamtąd także pochodzi większość jej odmian. Jednak z roku na rok areał upraw borówki rośnie na całym świecie, a Polska jest obecnie jednym z największych europejskich producentów tych owoców.
Historia upraw borówki amerykańskiej w Polsce rozpoczyna się w drugiej połowie lat XX, gdy do kraju zaczęto ją sprowadzać na większą skalę. Pierwsza polska odmiana ('Bonifacy') została zarejestrowana w 2004 (przez zespół naukowców z SGGW w Warszawie pod kierunkiem dr. Kazimierza Pliszki).
Popularne odmiany borówki amerykańskiej
- Borówka amerykańska 'Bluecrop' – od lat jedna z najpopularniejszych odmian; mocno i szybko rosnąca; bardzo smaczna i rodząca dużo owoców; mrozopdporna i odporna na choroby.
- Borówka amerykańska 'Patriot' – odmiana borówek wczesnych (dojrzewających już od połowy lipca); wytwarza duże i spłaszczone owoce zebrane w luźnych gronach.
- Borówka amerykańska 'Brigitta' – borówki późne, które dojrzewają do końca września; krzew nie ma silnego wzrostu i ma tendencję do tworzenia kulistego pokroju; owoce bardzo smaczne (winny aromat) zebrane w ciasne grona.
Zobacz, jakie borówki amerykańskie mamy w naszym sklepie online i kup swoją roślinę!Jak uprawiać borówkę amerykańską w ogrodzie?
Uprawa borówki amerykańskiej w ogrodzie jest dość prosta, ale wymaga spełnienia kilku warunków, aby roślina mogła dobrze rosnąć i owocować. Oto kilka wskazówek, jak uprawiać borówki amerykańskie w ogrodzie.
Stanowisko dla borówki
Borówka amerykańska powinna być sadzona na stanowisku słonecznym i osłoniętym od wiatru. Należy unikać miejsc gdzie mogą pojawiać się zastoiska mrozowe oraz gdzie gromadzi się woda.
Odpowiednia gleba
Najważniejszym aspektem właściwej uprawy borówki amerykańskiej jest odpowiednie przygotowanie gleby. Bezwzględnie musi być ona kwaśna (niskie pH 3,8-4,8), lekka i przepuszczalna oraz zasobna w składniki pokarmowe i próchnicę. Niewłaściwa gleba będzie negatywnie wpływać na wzrost i owocowanie oraz zwiększać ryzyko infekcji.
Gleby mineralne warto dodatkowo wzbogacić w materię organiczną poprzez przekopanie ich z kwaśnym torfem lub przekompostowanymi trocinami z drzew iglastych.
Na jesieni (w roku poprzedzającym sadzenie) warto także zastosować obornik lub ziemię kompostową (i dokładnie przekopać je z glebą). Odczyn gleby musi byś stale kontrolowany i utrzymywany na niezmienionym poziomie. Już przy pH 5,5 znacznie zmniejsza się owocowanie borówek amerykańskich, zaś przy pH 6 rośliny przestają rosnąć!
Sadzenie borówki amerykańskiej w ogrodzie
Kiedy sadzić borówki?
Borówki amerykańskie możemy sadzić praktycznie przez cały sezon, dlatego termin uzależniony jest od tego, jakimi dysponujemy sadzonkami.
W centrach ogrodniczych można kupić borówki jak tylko się pokazują – wiosną (marzec) i jesienią (wrzesień). Kupujemy najczęściej 2-3 letnie krzewy w doniczkach, o wysokości pędów 30-40 cm (dobrze się przyjmują i zaczynają owocować już w następnym roku).
W przypadku zakupu sadzonek z odkrytym systemem korzeniowym należy je posadzić niezwłocznie po przywiezieniu (lub ewentualnie zadołować w ziemi). Jeśli zdecydujemy się na jesienny termin sadzenia, nie możemy zapomnieć o zabezpieczeniu roślin przed mrozem – w tym celu wokół roślin należy usypać kopczyk z trocin lub kory sosnowej, aby zabezpieczyć podstawę pędów i bryłę korzeniową przed przemarznięciem.
|
Dwuletnie krzewy w doniczkach. |
Krok po kroku
- Przed posadzeniem borówek amerykańskich musimy wykopać spory dołek – głębokości min. 40 cm i szerokości 60-80 cm (dla każdej rośliny przygotowujemy oddzielny dołek).
- Krzewy sadzimy w rzędach w odległości około 1,5-2,5 m od siebie, około 5 cm głębiej, niż rosły w doniczce.
- Dołki wypełniamy mieszanką kwaśnego torfu i ziemi ogrodowej.
- Wokół posadzonych krzewów usypujemy kopczyk z przekompostowanych trocin lub rozdrobnionej kory sosnowej.
- Posadzone rośliny obficie podlewamy.
|
W zależności od odmiany krzewy dorastają do 2-3 m wysokości. W sprzedaży najczęściej dostępne są 2-4 letnie sadzonki o wysokości 15-40 cm. |
Zasady uprawy borówki amerykańskiej
Nawożenie i podlewanie
Podlewanie jest bardzo istotne w uprawie borówki amerykańskiej, gdyż roślina ma płytki system korzeniowy. Zwłaszcza tuż po posadzeniu i w pierwszym roku uprawy, borówka jest bardzo wrażliwa na brak wody. Krzewy podlewamy regularnie, zwłaszcza w czasie suszy!
Do nawożenia borówki najlepiej stosować specjalne nawozy do borówki wysokiej i nawieźć krzewy zgodnie z instrukcją na opakowaniu.
Cięcie krzewów borówki
Cięcie i formowanie krzewów borówki amerykańskiej jest konieczne gdyż, nieprzycinane krzewy tworzą słabe przyrosty, na których tworzy się mało pąków kwiatowych. Powoduje to że z roku na rok owoców jest coraz mniej, a te które powstają są drobne.
Przez pierwsze 3 lata po posadzeniu usuwamy tylko pędy słabe i chore (odpowiednim terminem jest koniec zimy i początek wiosny). Borówka najlepiej owocuje na pędach 2-3-letnich, najwyżej 4-letnich. W dobrze prowadzonym krzewie powinno być 6-8 pędów głównych. Od czwartego lub piątego roku zaczynamy cięcie prześwietlające, tzn. usuwamy najstarsze pędy rośliny.
Mrozoodporność borówki
Mimo że krzew nie jest wrażliwy na przemarzanie (wytrzymuje temperaturę do -25 ºC) to kwiaty borówki amerykańskiej mogą być uszkadzane przez majowe przymrozki. Mrozoodporność borówek jest różna w zależności od odmiany!
Ochrona borówki przed problemami
Borówkę amerykańską rzadko atakują choroby i szkodniki, a nawet jeśli się pojawią to ich szkodliwość nie jest groźna. Można nawet całkowicie zrezygnować ze stosowania chemicznych zabiegów ochrony.
W warunkach domowych szkodniki najlepiej usuwać ręcznie, a porażone części roślin wycinać i palić. Usuwanie porażonych pędów, liści, kwiatów i owoców ogranicza prawdopodobieństwo choroby w kolejnych latach.
Tekst: Redakcja ZielonyOgrodek.pl, zdjęcia główne: AdobeStock, Samuele Schirò, skeeze/Pixabay
Dowiedz się więcej:
Jesienne kwiaty 
Dzikie zwierzęta 
Ochrona przed mrozem 
Iglaki 
Owoce 
Warzywa 
Trawy ozdobne 
Ptaki 
Filmy ogrodnicze 
