Brzoza papierowa (Betula papyrifera) to duże drzewo z rodziny brzozowatych (Betulaceae). Jej ojczyną jest Ameryka Północna, ale jest też powszechnie uprawiana w wielu innych krajach świata jako drzewo ozdobne.
Brzoza papierowa rośnie szybko (osiąga ok. 20 m wys., a w naturze ok. 30 m) i tworzy dość szeroki, często wielokrotny pień, pokryty początkowo ciemnobrązową, później kredowobiałą korą, z delikatnym, różowym lub żółtawym zabarwieniem. Na pniu widoczne są też wąskie, ciemne przetchlinki, kontrastujące z bielą kory. Na starszych egzemplarzach kora łuszczy się okrężnymi, szerokimi pasami jak papier.
Drzewo tworzy dość dużą, rozłożystą, szerokostożkową lub jajowatą, gęstą koronę. Pojawiające się na pędach liście są duże, ciemnozielone, matowe, szerokojajowate lub sercowate, grubo ząbkowane na brzegach z wyraźnie zaznaczonym na blaszce unerwieniem. Jesienią przebarwiają się na żółto.
Brzoza papierowa jest rośliną jednopienną, rozdzielnopłciową. Zakwita wczesną wiosną (IV), wydając dwa rodzaje kwiatów: męskie w postaci długich, zwisających, kotkowatych kwiatostanów, zebranych po kilka w małe pęczki i żeńskie, grubsze, walcowate, krótsze i lekko wzniesione.
Brzoza papierowa jest drzewem krótkowiecznym, osiągającym wiek ok. 80 lat.
● Polecamy: Ciesielska czy rozłupująca? Jaka siekiera do ogrodu? Zobacz nową generację siekier marki Fiskars
Wymagania i uprawa
Brzoza papierowa jest drzewem łatwym w uprawie, tolerancyjnym i mało wymagającym. Preferuje słoneczne stanowiska i żyzne, próchnicze, lekko wilgotne gleby, ale urośnie też w półcieniu i na słabszym podłożu (łatwo adaptuje się do różnych warunków). Starsze egzemplarze dobrze znoszą suszę, młode rośliny wolą bardziej wilgotną glebę.
Drzewa są w pełni odporne na mróz i dobrze znoszą zanieczyszczone powietrze, dlatego mogą być uprawiane na terenie całego kraju, a także w miastach.
Brzozę papierową można rozmnażać z nasion, wysiewanych wprost do gruntu wiosną, natomiast odmiany ozdobne są często rozmnażane przez szczepienie.
Zastosowanie
Brzoza papierowa to bardzo atrakcyjne drzewo, o gęstej, zielonej koronie i kontrastującym z nią kredowobiałym pniu. Za sprawą białej kory, ciemnozielonych liści latem i żółtego zabarwienia jesienią jest dekoracyjna przez cały rok. W ogrodach pięknie wygląda jako soliter, ale równie dobrze prezentuje się w grupach.
Ładnie komponuje się z innymi drzewami i krzewami ozdobnymi (np. dereniami o kolorowych pędach, hortensjami, niskimi iglakami i krzewami ozdobnymi), ozdobnymi trawami, a także bylinami (np. wrzosami, jeżówkami, białozielonymi funkiami) i kwiatami sezonowymi (np. petuniami, pelargoniami, aksamitkami).
Wybrane odmiany
- 'Renci' – odmiana o bardzo jasnej, niemal białej korze z małą ilością ciemnych przetchlinek, wys. ok. 12 m
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: "white birch Betula papyrifera"/Paul and Jill/CC BY 2.0, "Betula papyrifera, 2018 photo"/F. D. Richards/CC BY-SA 2.0