Geometryczny plan zakłada oś centralną, która porządkuje symetrycznie wszystkie elementy ogrodu.
Spacer po Ogrodzie Królewskim w Wersalu
Do całości założenia pałacowego prowadzą z miasta trzy szerokie arterie obsadzone platanami (Platanus) – przypominające na planie kurzą stopkę – patte d’oie. Zbiegają się na ogromnym, wybrukowanym w całości placu głównym Place d’Armes, który obecnie wykorzystywany jest jako parking. Przez dziedziniec można dostać się do pałacu a dalej już do rozległej części ogrodowej. Spacer rozpoczyna się z najwyżej położonego tarasu z parterami kwiatowymi, z którego roztacza się przepiękny widok na cały park. Schodząc dalej mija się niżej położony parter wodny z fontanną Latony i dwoma innymi basenami.
Aleja Królewska przypominająca podłużny dywan trawy otoczona jest z obydwu stron ścianami boskietów, które kryją w sobie niezliczoną ilość ogrodowych niespodzianek takich jak labirynt, amfiteatr, wgłębnik, zaskakujące elementy wodne i rzeźbiarskie. Boskiety, z włoskiego bosco, to zagajniki – kwatery obsadzone drzewami, których zewnętrzne ściany są zawsze na równo przystrzyżone.
Na końcu Alei Królewskiej znajduje się najbardziej okazały basen z fontanną Apollina – boga słońca. Przedłużeniem głównej alei jest Wielki Kanał – Grand Canal, na którym niegdyś urządzano bitwy statków, a obecnie można popływać w nim łódką.
Nie można też pominąć oranżerii z egzotycznymi roślinami, które wystawiane są na zewnątrz podczas sezonu letniego i chowane na zimę do wnętrz. Dodatkowymi elementami wartymi odwiedzenia przynależącymi niegdyś do całości założenia są Basen Szwajcarów oraz Warzywne Ogrody Królewskie (Potager du Roi). Obecnie mieści się tu jedna z najlepszych uczelni wyższych kształcących architektów krajobrazu. (École Nationale Supérieure du Paysage ukończył m.in. Michel Clément - autor paryskiego Parku Citroëna). Po przeciwległej stronie znajduje się okazała fontanna Neptuna.
W barokowym parku w Wersalu przeważają proste formy geometryczne. Wszędzie spotyka się rośliny strzyżone w kule, stożki czy prostopadłościany. Są to zazwyczaj cisy (Taxus), bukszpany (Buxus), lipy (Tilia) i graby (Carpinus). Jedyne swobodnie rosnące kompozycje kwiatowe znajdują się w ozdobnych wazach lub w parterach, gdzie ujęte w obwódki równo przystrzyżonego mini żywopłotu.
Elementy rzeźbiarskie lub wodne bardzo często spotykane są na placykach, w miejscu skrzyżowań alejek. Żwirowe ścieżki piesze prowadzone są prostopadle do siebie lub schodzą się gwiaździście w jednym punkcie. Pewnym wytchnieniem dla porządku i symetrii barokowego ogrodu jest przyległa posiadłość Marii-Antoniny. Przypomina ona romantyczną wioskę z niewielkimi strumyczkami, swojskimi chatami, grotami, młynem i pasącymi się na łące owieczkami.
Po rozległym parku można przemieszczać się na pewnych odcinkach meleksami oraz rowerami. Ogrodowa część związana z pałacem jest głównie odwiedzana przez turystów, zaś tereny położone niżej wzdłuż Grand Canal są częstym miejscem pikników, spotkań okolicznych mieszkańców. Podczas sezonu letniego w weekendy o wyznaczonych porach uruchamiane są wszystkie fontanny i wodotryski. Do zasilenia niezwykłych pokazów Les Grandes Eaux potrzeba 3600 m³ wody.
Ogród Królewski w Wersalu w liczbach
- Powierzchnia parku: 800 ha
- Liczba fontann: 50
- Liczba dysz wodnych: 620
- Ilość wodnych rur zasilających fontanny: 35 km
- Ilość posadzonych drzew: 200 000
2012-02-08
Tekst i zdjęcia: Małgorzata Palczyńska