Pomidor zwyczajny (Lycopersicon esculentum)

Pomidor zwyczajny (Lycopersicon esculentum) uprawny jest rośliną jednoroczną z rodziny psiankowatych (Solanaceae). Ojczyzną pomidora jest Ameryka Południowa, a dzikie formy tej rośliny można spotkać również na wyspach Kanaryjskich i na Filipinach.

Pomidor to roślina o pokroju zarówno wzniesionym jak i pokładającym się. Osiągająca do ok. 1,5 metra (w profesjonalnych uprawach szklarniowych główna łodyga rośliny jest jednak dużo dłuższa). Cała roślina jest pokryta kutnerem. Posiada bardzo dużo gruczołków co sprawia, że ma charakterystyczny zapach, nasilającą się po nawet delikatnym dotknięciu. Liście pomidora są złożone, pierzastodzielne, nieregularnie pierzastowcinane.

Kwiaty pomidorów są małe, zebrane w charakterystyczne kwiatostany typu wierzchotki. Mają sześć, żółtych, zaostrzonych płatków korony i równie długich płatkach kielicha. Rozwinięty pojedynczy kwiat ma bardzo wyraźnie wystający słupek. Pomidory są owadopylne (dlatego uprawiane pod osłonami wymagają naszej pomocy w zapyleniu kwiatów).

Owocami pomidora są duże jagody, które osiągają różne wielkości (od 2 do nawet 10 cm średnicy).

Wymagania i uprawa

Pomidory można uprawiać w gruncie, szklarni, w tunelach foliowych jak również w pojemnikach na tarasie czy balkonie. Z racji, że pomidory są roślinami ciepłolubnymi, ich uprawa najlepiej udaje się na stanowiskach słonecznych, osłoniętych od wiatru i glebach ciepłych, przepuszczalnych i zasobnych w próchnicę.

Glebę pod uprawę pomidorów należy głęboko przekopać i wzbogacić dobrze rozłożonym obornikiem lub kompostem.

W uprawie pomidorów duże znaczenie odgrywa płodozmian – dobrymi roślinami, po których można uprawiać pomidor to bób, groch, fasola, ogórek, marchew, seler naciowy i seler korzeniowy, pietruszka, kalarepa oraz sałata.

Zastosowanie

Pomidory spożywa się na surowo oraz w daniach na ciepło. Wytwarza się z nich soki, przeciery, koncentraty i wszelkie sosy.

Wybrane odmiany

Pomidory dzieli się umownie ze względu na zastosowanie, na pomidory sałatkowe (klasyczne, okrągłe lub lekko spłaszczone owoce), mięsiste (zwykle duże o wyraźnym, głębokim karbowaniu) i cherry, czyli koktajlowe (małe owoce o wyraźnym smaku).

Dodatkowo obecnie pomidory mają też różne barwy – żółte, pomarańczowe, czerwone, niemal brązowe, a nawet limonkowe.

• sałatkowe, np.: 'Phantasia', 'Moneymaker', 'Harzfeuer', 'Goldene Königin' (żółty) 
• męsiste, np.: 'Deko' (nazywany bawolim sercem), 'Country Taste', 'Ananas' (pomarańczowy)
• cherry, np.: 'Siderno', 'Philovita', 'Dolcetto' (wydłużony kształt), 'Vilma' (karłowa roślina), 'Nugget' (pomarańczowy, wydłużony), 'Indigo' (żółto-brązowy, wydłużony), 'Pearshaped' (żółty), 'Limetto' (zielonkawy)
  
  

Ciekawostki

Owoce pomidorów w ubiegłym wieku uważano za trujące i rośliny te hodowano wyłącznie jako rośliny ozdobne. Dzisiaj pomidor stał się jednym warzyw z najczęściej uprawianych na świecie.

W języku Azteków, zamieszkujących tereny Meksyku, pomidor był nazywany "tomatl". Włosi nawyzali go "pomodori" czyli – "złote jabłko", a francuzi nazwali go "jabłkiem miłości", gdyż przypisywano mu właściwości afrodyzjakalne.

Tekst: Katarzyna Jeziorska, zdjęcia: Unsplash