Wiesiołek dwuletni (Oenothera biennis)

Wiesiołek dwuletni (Oenothera biennis) czasem nazywany jest nocną świecą. To dwuletnia roślina z rodziny wiesiołkowatych (Onagraceae). Pochodzi z Ameryki Północnej. Do Europy została przywleczona na początku XVII w. Można ją spotkać na nieużytkach i rumowiskach, a w Polsce występuje głównie w dolinie Wisły.

W pierwszym roku wytwarza korzeń palowy z czerwonawym użyłkowaniem i rozetę liści odziomkowych. Mają one kształt odwrotnie jajowaty, są tępo zakończone i przylegają do ziemi. W drugim roku wiesiołek wypuszcza łodygę i osiąga 50-200 cm. Liście łodygowe są węższe, lancetowate, naprzeciwległe i często mają czerwone żyłki. Sama łodyga jest gęsto owłosiona.

Kwiaty wiesiołka dwuletniego to dość duże (płatki korony do 5 cm), żółte, promieniste. Mają cienkie, jasne żyłki na płatkach i długi, cienki, potrójny słupek. Są zamknięte w dzień i otwierają się dopiero wieczorem – są zapylane przez ćmy. Wiesiołek kwitnie od czerwca do września.

Wiesiołek wytwarza owoc w formie podłużnej torebki pełen nasion bogatych w olej.

Wymagania i uprawa

Jest rośliną ruderalną i ma małe wymagania względem stanowiska. Najlepiej się czuje na stanowiskach słonecznych i glebach piaszczystych i przepuszczalnych. Bardzo dobrze znosi suszę i jest całkowicie mrozoodporny.

Rozmnaża się głównie przez wysiew nasion.

Zastosowanie

Roślinę można czasem znaleźć na rabatach ozdobnych. 

Wiesiołek dwuletni należy do cennych ziół – w swoim zielu zawiera kauczuk, kwasy organiczne, garbniki i flawonoidy. W nasionach natomiast znajduje się m.in. dużo, bardzo zdrowego, bogatego w nienasycone kwasy tłuszczowe oleju. W medycynie ludowej liście stosuje się w formie herbat przeciw biegunce. 

Cała roślina jest też jadalna. Można jeść zarówno jej ziele, kwiaty i korzeń. Jej smak opisywany jest jako pieprzny.

Zdjęcia: Georg Slickers/CC BY-SA 3.0/Wikimedia Commons, George Chernilevsky/Public domain